Εγκατάσταση και ρυθμίσεις του Sibelius software και του Sibelius speaking

Στο παρακατω κειμενο περιγραφεται η εγκατασταση του Sibelius software.

Το Sibelius software, αποτελειται από 4 λογισμικα όπως το κυρίως προγραμμα του Sibelius, το Native instrument Sibelius, το Sibelius scores και το Photo score, το οποίο μας δινει τη δυνατοτητα να σκανάρουμε μια παρτιτούρα.

Διαδικασια εγκατάστασης:

Για να εγκαταστησουμε το Sibelius software, κανουμε τα εξεις βηματα:

1. Αν το προγραμμα βρισκεται σε CD, τοποθετούμε το CD σε μια από τις μονάδες CD του υπολογιστη μας και αμεσως τρεχει το setup, οπου μας εμφανιζει τον οδηγο εγκατάστασης.
2. Αν το προγραμμα είναι αποθηκευμένο σε έναν από τους σκληρούς δισκους του υπολογιστη μας, τοτε βρισκουμε τον συγκεκριμένο φακελο, στη συνεχεια βρισκουμε τον υποφάκελο English μετα το Sibelius και τελος το Instole English Sibelius3.exe και παταμε enter για να ξεκινησει να τρεχει το setup.

Εκτέλεση του οδηγού:

1. Όταν μας εμφανιζεται ο οδηγος, στην πρωτη καρτέλα περιγραφει το ειδος του προγραμματος που προκειται να εγκατασταθεί στο συστημα μας. Εκεί παταμε enter.

2. Στην επομενη καρτελα μας εμφανιζει τους ορους αδειας χρησης και για να συνεχισουμε παταμε επομενο.

3. Στην τριτη καρτελα γραφουμε τον σειριακό αριθμο στο κουτακι που μας εμφανιζει και παταμε επομενο. Ο σειριακός αριθμός είναι συνήθως

στο αυτοκόλλητο του CD, όταν παραγγέλνουμε το Sibelius software.

4. Η επομενη καρτελα μας δειχνει σε ποιόν φακελο θα εγκατασταθει το προγραμμα. Παταμε και εκει επομενο.

5. Η επομενη καρτελα μας δινει την επιλογη αν θελουμε το προγραμμα να είναι διαθέσιμο για ολους τους χρήστες του υπολογιστη μας ή όχι. Εμεις επιλέγουμε all users και παταμε επομενο.

6. Τελος η επομενη καρτελα μας δειχνει ότι η εγκατάσταση είναι ετοιμη να ξεκινήσει και εκει παταμε επομενο.

7. Στη διαρκεια της εγκαταστασης μας εμφανιζει ένα πλαισιο διαλογου και μας ρωταει αν θελουμε να δημιουργηθεί συντόμευση στην επιφάνεια εργασίας. Εμεις παταμε στο yes και μωλις ολοκληρωθεί η εγκατασταση παταμε finish. Πριν όμως πατησουμε finish, ελεγχουμε αν είναι τσεκαρισμένες οι επιλογες Native Instrument Sibelius, του Sibelius scores και του Photo score. Συνηθως αυτά είναι τσεκαρισμενα. Υπάρχει και ένα λογισμικό της Microsoft το οποίο δεν είναι τσεκαρισμένο. Αν τα XP που χρησιμοποιούμε είναι Profetional Service pack2, τοτε αφηνουμε την επιλογη ως εχει. Αν παλι τα XP μας είναι Home edition αλλα εχουμε εγκατεστημένο το Service pack2, τοτε δεν τσεκαρουμε την επιλογη εγκαταστασης του στοιχείου της Microsoft. Αφού πατησουμε Finish, αυτοματα ξεκινάει η εγκατασταση του Native Instrument Sibelius.

Περιγραφή εγκαταστασης:

1. Στην πρωτη καρτελα περιγραφεται το ειδος του προγραμματος. Εκει παταμε επομενο.

2. Στην επομενη καρτελα εμφανίζονται οι όροι άδειας χρησης και παταμε I axept.

3. Οι επομενες 2 καρτελες περιγράφουν σε ποιόν φάκελο θα εγκατασταθουν οι ρυθμήσεις που αφορουν το Sibelius και σε ποιόν φακελο θα εγκατασταθει το Native instrument Sibelius. Παταμε και στις 2 επομενο χωρις να πειράξουμε τίποτα.

4. Τελος, η επομενη καρτελα μας εχει προεπιλεγμένο το ονομα του προγραμματος, δηλαδη το Programme manager. Παταμε επομενο χωρις να πειραξουμε κάτι και αρχιζει να τρέχει η εγκατασταση.

5. Μωλις ολοκληρωθει παταμε finish και αμεσως ξεκινάει να τρεχει το Sibelius scores.

Η εγκατασταση του Sibelius scores είναι πολύ απλη:

1. Στην πρωτη καρτελα περιγραφεται το λογισμικο και μας δινει την επιλογη για χειροκινητη εγκατάσταση. Εμεις δεν πειράζουμε τίποτα και πατάμε επόμενο.

2. Στην επομενη καρτέλα παταμε I agree και η εγκατάσταση τρεχει.

3. Μωλις ολοκληρωθει παταμε Finish. Τοτε αμέσως αρχίζει να τρέχει η εγκατάσταση του Photoscore. Επειδη όμως αυτό μας το δινει σε Demo, ακυρώνουμε την εγκατάσταση, διοτι υπαρχει η έκδωση 3.1.11 profetional, την οποία μπορούμε να την εγκαταστήσουμε μόνο όταν εγκαταστήσουμε πρώτα το Update του Sibelius software, την έκδωση 3.1.11.

Αφου ολοκληρώσουμε την εγκατάσταση των λογισμικων του Sibelius, εμφανιζεται ένα πλαισιο διαλόγου και μας ζητάει να κανουμε επανεκινηση. Κανουμε μια επανεκινηση τον υπολογιστη μας και στη συνέχεια, αφου εκινηθούν τα Windows, ανοιγουμε το προγραμμα του Sibelius.

Μώλις φορτωσει, μας ζητάει να κανουμε registration. Η πιο σύντομη διαδικασια, είναι μεσω internet. Αν κάποιος δεν διαθέτει σύνδεση στο internet, τοτε επιλέγει να κανει registration μεσω φαξ, ή τηλεφώνου.

Η ενεργοποίηση μεσω φαξ εχει ως εξεις:

1. Στο παραθυρο διαλογου που μας εμφανίζεται, επιλέγουμε με τα βελάκια By fax or phone και παταμε επόμενο.

2. Στα παρακάτω πλαισια εισάγουμε τα στοιχεία που μας ζηταει, όπως ονομα, επωνυμο, εταιρεία κ.λ.π.

3. Στη συνέχεια υπαρχει ένα πλαισιο οπου αναγράφεται ένα serial number, το Instolation ID. Αυτό θα πρεπει να αναγραφεται στο fax που θα στείλουμε μαζι με το serial number του Sibelius.

4. Στο αδειο κουτακι διπλα από το instolation ID, θα πληκτρολογησουμε τον αριθμο registration number που θα λαβουμε από την εταιρεία του Sibelius μωλις στείλουμε το fax.

5. Τελος παταμε Finish και η ενεργοποίηση ολοκληρώθηκε.

Στη συνεχεια, μας ανοιγει ένα άλλο πλαισιο διαλογου, στο οποίο θα πρεπει να ρυθμησουμε την εξωδο του ηχου και την επεξεργασια του. Μας δινεται η επιλογη να χρησιμοποιήσουμε midi καρτα ηχου, ή την καρτα ηχου του υπολογιστη μας, μεσω των Windows. Οι περισσοτεροι από εμας χρησιμοποιούμε την καρτα ηχου του υπολογιστη. Ετσι ρυθμίζουμε να χρησιμοποιείται το συστημα των Windows. Στη συνεχεια, παταμε Okay και όλα ετοιμα.

Στο σημειο αυτό, εχουμε ολοκληρώσει τις ρυθμήσεις που απαιτούνται για το προγραμμα. Ετσι κάθε φορα που θα ανοιγουμε το Sibelius, θα κρατάει αποθηκευμενες τις ρυθμησεις και δεν θα χρειαστεί να παρεμβουμε ξανα, εκτως αν τυχει κατι απροοπτο.

Για να εγκαταστησουμε το Sibelius speaking, θα πρεπει απαραίτητα να εγκαταστησουμε και το update Sibelius software. Το update αυτό μας δινει την εκδωση 3.1.11 που απαιτείται για το Sibelius speaking.

Η εγκατασταση του update Sibelius είναι πολύ απλη.

Εκτελουμε το αρχειο και στις καρτελες που μας εμφανιζει παταμε επομενο χωρις να πειράξουμε τιποτα, αφου ολες τις ρυθμησεις για serial number και καταλογο εγκαταστασης τις καναμε όταν βαλαμε το αρχικο setup με τα 4 λογισμικα.

Το update Sibelius αναβαθμίζει μονο το κυρίως προγραμμα του Sibelius και το Sibelius scores. Μωλις ολοκληρωθει η εγκατασταση, τρεχουμε το προγραμμα με τη νεα αναβάθμηση που του βαλαμε. Δεν μας ξαναζηταει να κανουμε registration, αφου αυτό το καναμε πριν. Το μονο που θα ξαναχρειαστει να ρυθμισουμε, είναι με ποια καρτα ηχου θα κανουμε αναπαραγωγη. Επιλέγουμε όπως και πριν την κοινη καρτα ηχου του υπολογιστη μας μεσω των Windows.

Σημειώνουμε εδώ ότι αν δεν εγκαταστήσουμε το Sibelius update, δεν θα είναι δυνατόν να εγκατασταθεί το Script Sibelius speaking.

Εγκατάσταση του Newratron Photo score:

Για να εγκαταστήσουμε το Newratron Photoscore, ακολουθούμε την εξείς διαδικασία:

1. Τρέχουμε το Set up και μας εμφανίζεται η πρώτη καρτέλα, στην οποία πατάμε επόμενο.

2. Στην επόμενη καρτέλα μας εμφανίζονται οι όροι άδειας χρήσης και πατάμε επόμενο για να προχωρήσει η εγκατάσταση.

3. Στην επόμενη καρτέλα πληκτρολογούμε στα αντίστοιχα κουτάκια το όνομα χρήστη που συνήθως είναι έτοιμο, την εταιρεία και το Product key. Στη συνέχεια πατάμε επόμενο.

4. Στην επόμενη καρτέλα μας δείχνει τον φάκελο οπου θα εγκατασταθεί το πρόγραμμα και χωρίς να πειράξουμε τίποτα πατάμε επόμενο.

5. Τέλος, αφού ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, πατάμε το κουμπί Finish.

Στη συνέχεια εμφανίζεται ένας νέος οδηγός, οπου μας ζητάει να εγκαταστήσουμε προεραιτικά, 2 προγράμματα, το ένα είναι για υποστήρηξη παρτιτούρων σε μορφή PDF και το άλλο για υποστήρηξη του μουσικού προγράμματος Finale. Αν δεν θέλουμε να τα εγκαταστήσουμε, απλώς κλείνουμε τον οδηγό. Η διαδικασία εγκατάσταση τους είναι πολύ απλή, αφού σε όλες τις καρτέλες που εμφανίζονται πατάμε επόμενο, χωρίς να πειράξουμε τίποτα.

Αυτό που πρέπει να εγκαταστήσουμε υποχρεωτικά, είναι το MPS Pro patch 3.10.

Η εγκατάσταση του είναι πολύ απλή.

Τρέχουμε το εκτελέσιμο αρχείο και στην καρτέλα που μας εμφανίζει, πατάμε επόμενο. Στην επόμενη καρτέλα, εμφανίζεται ο φάκελος εγκατάστασης και χωρίς να πειράξουμε τίποτα, πατάμε επόμενο.

Αφού ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, πατάμε Finish και στη συνέχεια κάνουμε klik στο κουμπί Yes, ώστε να γίνει επανεκίνηση του υπολογιστή.

Σημειώνουμε και πάλι, ότι για να εγκαταστήσουμε το Newratron photo score, θα πρέπει πρώτα να εγκαταστήσουμε υποχρεωτικά το update του Sibelius software, οπου είναι η έκδωση 3.11.

Αφου ολοκληρώσουμε όλα τα παραπάνω, κανουμε μια επανεκινηση του υπολογιστη μας και μετα ειμαστε σε θεση να εγκαταστησουμε το Sibelius speaking. Η ολη διαδικασια εγκατάστασης, περιγραφεται παρακάτω.

Πριν περιγράψουμε την εγκατάσταση του Sibelius speaking, είναι απαραίτητο να παραθέσουμε τις ρυθμήσεις των Windows που χρειάζονται για να εγκατασταθει το script. Οι ρυθμήσεις αυτές γινονται μεσα από τον πίνακα ελέγχου του συστήματος, είναι απλες και ευκολες.

Ρυθμησεις των Windows XP Για την εγκατασταση του Sibelius speaking.

Τονιζεται ότι πρωτα πρεπει να γινουν οι παρακατω ρυθμησεις και επειτα να εγκαταστησουμε το Sibelius speaking.

1. Ανοιγουμε τον πινακα ελεγχου και πηγαινουμε στο μενου Οθωνη. Στην πρωτη καρτελα τα θεματα, Επιλεγουμε στυλ κλασικων Windows.

2. Στην καρτελα επιφανεια εργασιας επιλεγουμε φοντο χωρις επιλογη.

3. Στην καρτελα προφυλαξη οθωνης επιλεγουμε Χωρις επιλογη ή κενη προφυλαξη οθωνης.

4. Στην καρτελα εμφανιση επιλεγουμε συνδυασμος χρωματων κλασικα windows και παραθυρα διαλογων και κουμπια, Κλασικα windows.

5. Στην καρτελα εφε, απενεργοποιουμε όλα τα εφε.

6. Στην καρτελα ρυθμησεις οθωνης επιλεγουμε τα εξειςς:

Α. Αναλυση οθωνης 1024/768 και ποιοτητα χρωματος μετρια 16 Bit.

Β. Στην καρτελα για προχωρημενους, το DPI θα είναι 96.

Γ.  στην καρτελα προσαρμογεας στην επιλογη ληστα καταστασεων λειτουργιας επιλεγουμε αναλυση 1024/768, πολλα χρωματα (16 Bit) και 60 Hertz

Ολες οι παραπανω ρυθμησεις απαιτουνται χωρις καμια εξερεση. Αφου κανουμε αυτές τις ρυθμησεις, τοτε ειμαστε ετοιμοι να εγκαταστησουμε το Sibelius speaking.

Εγκατασταση:

1. Εκτελουμε το Setup.

2. Στον πρωτο πινακα, δινει οδηγιες για το πώς πρεπει να κανουμε το Jaws να λεει ολοκληρωμενους τους διαλογους ή συντομους. Μετα μας εχει τις επιλογες Okay και Cancel για να προχωρησουμε την εγκατασταση ή όχι. Εμεις επιλεγουμε Okay.

3. Στην επομενη καρτελα μας βγαζει το μηνυμα ότι δεν βρεθηκε η τοποθεσια μας και έναν αριθμο σφαλματος. Εκει παταμε Okay παρακαμπτοντας αυτόν τον πινακα.

4. Στην επομενη καρτελα μας βγαζει ότι το προγραμμα δεν μπορει να αναγνωρισει τη γλωσσα των Windows που χρησιμοποιουμε, επειδη δεν εχει τεσταριστει σε ελληνικα Windows και ότι η ρυθμηση των χρωμάτων της οθωνης μας είναι λανθασμενη. Στη συνεχεια μας ρωταει αν θελουμε να στειλουμε τις πληροφοριες που εμφανιζονται παρακάτω στο τεχνικο τμημα της Dancing Dots. Και μας βγαζει τις επιλογες yes και No. Εμεις επιλεγουμε yes για να στειλουμε τις πληροφοριες στο τεχνικο τμήμα της Dancing Dots, ενώ αν επιλεξουμε No, θα μας εμφανίσει αμεσως το κουτάκι για να βάλουμε τον τετραψήφιο κωδικο και να προχωρησει η εγκατασταση. Καλο είναι αν καποιος χρησιμοποιεί το Sibelius speaking για πρώτη φορα, να ακολουθήσει την παρακάτω διαδικασία.

5. Στη συνεχεια μας εμφανιζει ένα πινακα οπου μας δινει οδηγιες για το πώς θα κανουμε αντιγραφη στο προχειρο τις πληροφοριες της επομενης καρτελας και το πώς θα στειλουμε e-mail.

6. Μετα μας εμφανιζει το πεδιο με τις πληροφοριες, οπου αναγραφεται η εκδωση των Windows, η γλωσσα, η εκδωση του Sibelius software και  το still των Windows, οπου πρεπει να είναι Κλασικα Windows. Αφου μαρκάρουμε το πλαισιο με τις πληροφοριες, κανουμε αντιγραφη πατώντας τον συνδυασμο Control+C και μετα παταμε okay για να προχωρήσουμε παρακάτω

7. Στο πεδιο του κωδικου δινουμε τον τετραψηφιο κωδικο που μας δινει η εταιρεια, Π.χ. 6732 και επιλεγουμε Instole anyway. Ο κωδικος αυτος, παρακάμπτει το σφάλμα που περιγραφεται παραπάνω. Στην περίπτωση που δεν εχουμε διαθέσιμο των τετραψήφιο κωδικο, στελνουμε το text report με e-mail στο:

albert@dancingdots.com

Ο τεχνικός της Dancing Dots, αφου λάβει το e-mail, ερχεται σε συνενόηση με τον χρηστη και του στέλ  νει τον τετραψήφιο κωδικο που απαιτείται για το script.

8. Τωρα ξεκιναει η κανονικη εγκατασταση: Στην πρωτη καρτελα επιλεγουμε options και γραφουμε στη φορμα που μας εμφανιζεται την εκδωση του Jaws που διαθετουμε, π.χ. 6.20, 7.0 ή 7.10 και τσεκαρουμε την επιλογη request new authorization. Στη συνεχεια παταμε okay και μετα επομενο.

9. Στη δευτερη καρτελα, αποδεχομαστε τους ορους χρησης, πατώντας στην επιλογη I agree.

10. Στην τριτη γραφουμε το ονομα μας, το οποίο δηλώσαμε ως user name, όταν παραγγειλαμε το Sibelius speaking. Στο επόμενο κουτακι γραφουμε το authorization number που μας δινει η εταιρεια, οταν της δινουμε το Serial number του Jaws. Το Authorization number, αποτελείται από 9 ψηφια και βασιζεται στον εξαψήφιο Serial number του Jaws. Αν το Jaws που διαθετουμε είναι με crack και προσπαθήσουμε να δωσουμε το σειριακό αριθμο στη Dancing Dots, δεν προκειται να παρουμε ποτε κλειδι για το Sibelius speaking. Αφου πληκτρολογήσουμε το authorization number, παταμε continue.

11. Στην τεταρτη καρτελα μας βγαζει το μυνημα ότι το Sibelius speaking δεν εχει τεσταριστει με το Jaws7. Εμεις όμως επιλεγουμε Okay και προχωραει η εγκατασταση.

12. Στην πεμπτη καρτελα μας εχει προεπιλεγμενο τον φακελο του Jaws που θα εγκατασταθει το προγραμμα και εμεις παταμε επομενο.

13. Στην τελευταια καρτελα επιλεγουμε επομενο και αφου ολοκληρωθει η εγκατασταση επιλεγουμε Finish. Αν επιθυμουμε να κανουμε registration στη Dancing Dots, πριν πατησουμε Finish, τσεκάρουμε την επιλογη register now. Τελος η εγκατασταση είναι ετοιμη και μπορουμε να χρησιμοποιησουμε το προγραμμα.

Αφου κλεισει το παραθυρο της εγκαταστασης, μας εμφανιζει ένα κειμενο για το τι πρεπει να κάνουμε όταν ανοιξουμε το Sibelius speaking. Στο παρακάτω κεφαλαιο, Πρωτη επαφη με το Sibelius speaking, περιγράφονται βημα-βημα ολες οι ρυθμησεις και ενέργειες που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του προγράμματος.

Βασική σημείωση:

Σε περίπτωση απεγκατάσταση, ή format, μπορούμε να ξαναεγκαταστήσουμε το Sibelius speaking, χρησιμοποιώντας το ίδιο Serial Number, όσες φορές θέλουμε χωρίς περιορισμούς.

Εγκατάσταση του New ratron Photo score:

Για την εγκατάσταση του New ratron Photo score, ακολουθούμε τα εξείς βήματα.

1. Τρέχουμε το Set up του προγράμματος και στην πρώτη καρτέλα που εμφανίζεται, πατάμε επόμενο.
2. Στην επόμενη καρτέλα, μας εμφανίζει τους όρους άδειας χρήσης. Για να συνεχίσουμε, πατάμε επόμενο.
3. Στην Τρίτη καρτέλα, πληκτρολογούμε στα αντιστοιχα κουτάκια το όνομα χρήστη, το οποίο συνήθως είναι προεπιλεγμένο, το όνομα εταιρείας, π.χ. Home και τέλος το σειριακό αριθμό, τον οποίο θα βρούμε στο CD του προγράμματος, ή και στον φάκελο του.
4. Στην επόμενη καρτέλα, μας εμφανίζει τον φάκελο προορισμού, εκεί δηλαδή που θα εγκατασταθεί το πρόγραμμα. Εμείς δεν πειράζουμε τίποτα και πατάμε επόμενο.
5. Στην επόμενη καρτέλα, μας ζητάει εάν θέλουμε να κάνουμε Registration on line. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό. Στην περίπτωση που θέλουμε να κάνουμε Registration on line, πατάμε στην αντίστοιχη επιλογή, όπου και μας ανοίγει η αντίστοιχη ιστοσελίδα. Στην περίπτωση όμως που δεν επιθυμούμε Registration, πατάμε στην επιλογή επόμενο.
6. Τέλος, στην επόμενη καρτέλα πατάμε στην επιλογή Installe και μώλις ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, πατάμε Finish.

Αμέσως μετά, εμφανίζεται ένα παράθυρο στο οποίο μας ρωτάει εάν θέλουμε να εγκατασταθεί το αρχείο Ghost script, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα να ανοίγουμε παρτιτούρες σε μορφή .pdf.

Εάν θέλουμε να εγκατασταθεί, πατάμε στην επιλογή Installe και η εγκατάσταση ξεκινά.

Ακολουθούμε τις οδηγίες που εμφανίζονται σε κάθε καρτέλα, για να ολοκληρώσουμε σωστά την εγκατάσταση.

Στην περίπτωση που δεν θέλουμε να εγκαταστήσουμε το συγκεκριμένο αρχείο, απλώς πατάμε στην επιλογή Cancel.

Στη συνέχεια, εμφανίζει το αρχείο Dolet for Finale, το οποίο μας δίνει τη δυνατότητα εάν έχουμε εγκατεστημένο στον υπολογιστή μας το πρόγραμμα Finale και σκανάρουμε παρτιτούρες με το Photo score, να μπορούμε να τις στέλνουμε στο Finale για επεξεργασία.

Εάν θέλουμε να εγκατασταθεί, πατάμε στην επιλογή Installe, ενώ εάν δε θέλουμε, πατάμε στην επιλογή Cancel.

Στη συνέχεια εκτελούμε το αρχείο NPS Pro Patch 10.

Στην πρώτη καρτέλα που εμφανίζεται, πατάμε επόμενο. Στην αμέσως επόμενη, εμφανίζονται οι όροι άδειας χρήσης και για να τους αποδεχτούμε, πατάμε επόμενο και ξεκινάει η εγκατάσταση.

Τέλος, αφού ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, πατάμε Finish και στο πινακάκι που εμφανίζεται, μας ρωτάει εάν θέλουμε να κάνουμε επανεκίνηση. Εμείς επιλέγουμε ναι και πατάμε Space.

Εγκατάσταση midi keybort:

Για να εγκαταστήσουμε ένα midi keybort στον υπολογιστή μας, θα χρειαστούμε απαραιτήτως τροφοδωτικά, καλώδια, κονέκτορες, ένα midi interface για τον υπολογιστή μας, δηλαδή μια midi κάρτα ήχουκαι φυσικά το εξωτερικό Midi keybort.

Φυσικά θα χρειαστούμε ακουστικά, ηχεία και έναν ισοσταθμηστή Equalizer.

Υπάρχουν 2 είδη midi keyborts, τα απλά midi controller, τα οποία είναι απλά πληκτρολόγια κλαβιέ, δε διαθέτουν δικούς τους ήχους όπως τα Synthesizer midi keyborts που θα περιγράψουμε παρακάτω, παρα μόνον λειτουργούμε με τους ήχους που διαθέτει το Sibelius, ή επιπλέον εγκαθιστούμε στον υπολογιστή μας διάφορα Plug ins με ήχους.

Τα Synthesizer midi keyborts, είναι τα γνωστά ηλεκτρικά synthesizer αρμόνια, τα οποία διαθέτουν ειδικό scart για σύνδεση στον υπολογιστή.

Τα περισσότερα σύγχρονα synthesizer, διαθέτουν δικό τους σκληρό δίσκο, με δυνατότητα μεταφοράς των δεδομένων από και προς τον υπολογιστή και επίσης δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης plug ins με ήχους.

Είναι γνωστό, ότι όλοι οι σύγχρονοι υπολογιστές βάσεως, διαθέτουν στο πίσω μέρος της βάσης τους υποδοχές, για την οθώνη, για πληκτρολόγιο και ποντίκι, επιπλέον διαθέτουν ενσωματωμένες την κάρτα ήχου, το Modem, την κάρτα δικτύου και την κάρτα των USB. Αρα λοιπόν, είναι πολύ εύκολο μετά από απλές διαδικασίες, να συνδέσουμε ένα midi keybort στο PC, αρκεί να ελέγξουμε εάν έχουμε συνδέσει σωστά τα απαιτούμενα καλώδια και στις σωστές θέσεις. Επίσης πολύ σημαντικό είναι ο υπολογιστής μας να αναγνωρίζει τη Midi κάρτα ήχου.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στους φορητούς υπολογιστές, ωστόσο, για να συνδέσουμε ένα midi keybort σε φορητό υπολογιστή, θα χρειαστεί να συνδέσουμε μιά εξωτερική Midi κάρτα ήχου.

Για να ελέγξουμε εάν ο υπολογιστής μας αναγνωρίζει όλες τις συσκευές μας, απαραίτητο είναι να κάνουμε έλεγχο μέσω της διαχείρησης συσκευών και να δούμε εάν όλοι οι οδηγοί-drivers, είναι σωστά εγκατεστημένοι και να ελέγξουμε τις ιδιότητες της κάθε συσκευής, ώστε να δούμε εάν λειτουργεί κανονικά.

Λεπτομέρειες για τον έλεγχο των drivers και των συσκευών, περιγράφονται στο κείμενο Απαραίτητες ρυθμίσεις μετά από format, ή νέα εγκατάσταση Windows XP.

Πρωτη επαφη με το Sibelius speaking:

Το κειμενο αυτό θα βοηθησει με τον καλυτερο δυνατο τροπο έναν αρχάριο ή έναν προχωριμένο μουσικο, ο οποίος προκειται να χρησιμοποιήσει για πρωτη φορα το Sibelius speaking,  στο να κατανοησει τη λειτουργια του. Για να γινουν κατανοητα όλα οσα περιγραφονται παρακατω, απαιτείται ο τυφλος χρηστης να είναι εξικιωμενος με το πληκτρολογιο του υπολογιστη, να γνωριζει καλα τις λειτουργιες-συντομευσεις του Jaws, να εχει γνωσεις αγγλικων σε μετριο επιπεδο και επισης να είναι πληρως εξικιωμενος με το περιβαλλον των Windows XP.

Επισης στο κειμενο αυτό θα βρειτε ολες τις απαραιτητες ρυθμησεις που χρειαζονται, ώστε να δουλεψει σωστα το προγραμμα και να προσφερει ευκολια και ανεση στον χρηστη.

Γνωριζουμε ότι στο μελλον πολλα ωδεια, Πανεπιστημια, αλλα και διαφορα αλλα μουσικα τμηματα στην Ελλαδα, θα προμηθευτούνε αυτό το script, για τους τυφλους σπουδαστες τους. Στοχος αυτου του κειμενου είναι να δωθει η δυνατοτητα να δουλεψουμε με τον καλυτερο δυνατο τροπο ένα μουσικο προγραμμα, ώστε να  ανταπεξελθουμε στις απαιτησεις των σπουδων μας.

Τι είναι το Sibelius speaking?

Είναι ένα script, το οποίο εγκαθίσταται στον υπολογιστη και λειτουργει με τον αναγνωστη οθωνης Jaws, της Αμερικανικής εταιρείας Freedom Scientific. Το Sibelius speaking, κατασκευάστηκε από τον Αμερικάνο David Pinto και για να το αποκτησει κανεις, μπορει να απευθυνθει στην επισης Αμερικανικη εταιρεία Dancing Dots, στην ιστοσελιδα:

www.dancingdots.com

Με την προσθηκη αυτου του Script, μας δινεται η δυνατότητα να γραφουμε και να επεξεργαζομαστε μια μουσικη παρτιτούρα, να πλοηγουμαστε στο ιδιο το Sibelius software, να σκανάρουμε μια παρτιτούρα με τη βοηθεια ειδικου μουσικου προγραμματος για σκάνερ και να εκτυπωσουμε μια παρτιτούρα σε κανονικη γραφη. Όλα αυτά γινονται, διοτι το συγκεκριμενο Script, δινει τη δυνατότητα στο Jaws να αναγγελει κάθε μουσικο φθογγο που υπαρχει στην οθωνη του υπολογιστη μας, καθως επισης να αναγγελει ότι λειτουργια εκτελουμε στο Sibelius.

Όλα αυτά, μας δινουν το πλεονεκτημα να εχουμε αμεση συνεργασια με τους βλεποντες καθηγητες ή συμμαθητες μας, διοτι από τη μια πλευρα μπορουμε να μετατρεψουμε μια παρτιτούρα από βλεπόντων σε ψηφιακή μορφη και από την άλλη, να εκτυπωσουμε αυτό που γραψαμε σε κανονικη γραφη. Ετσι μπορουμε να παραδειδουμε μια μουσικη εργασια αυτουσια, απαλλασσόμενοι οριστικα από το να υπαγορεύουμε έναν-έναν τους μουσικους φθογγους και ο καθηγητής μας να τους γραφει στη βλεπόντων γραφη.

Ολη αυτή η διαδικασια είναι χρονοβόρα και κοπιαστική και επισης μειώνεται η παραγωγηκότητα μας και παρατείνεται ο χρονος των σπουδών μας. Το Sibelius speaking, ερχεται να λυσει όλα αυτά τα προβληματα. Οι περισσοτεροι ελληνες τυφλοι μουσικοί, ασχολουνται με την τεχνολογια, μερικοί από αυτούς ελάχιστα και ετσι δεν θα δυσκολευτουν να μαθουν να χειριζονται το Sibelius, αλλωστε και ο χρονος εκπαιδευσης είναι ελαχιστος. Απαιτήσεις συστήματος:

Το Sibelius speaking μπορει να εγκατασταθει σε Windows XP home edition και σε Windows XP professional, service pack2.

Για να λειτουργησει το Sibelius speaking, θα πρεπει η εκδωση του Sibelius software, δηλαδη το πακετο των 4 λογισμικών που χρησιμοποιούν και οι βλέποντες,να είναι η version 3. Η τελευταία εκδωση του Sibelius speaking είναι η 3.1.10.Όταν αγοράζουμε το Sibelius speaking από τη Dancing Dots, παιρνουμε δωρεαν το update του Sibelius software, την εκδωση 3.1.11, η οποια απαιτείται για να εγκατασταθεί το Sibelius speaking.Ενώ η καταλληλες εκδωσεις του Jaws, είναι η 5.10, η 6.0, 6.10, 6.20, 7.0 και η 7.10.

Θα πρεπει να σημειωθει, ότι στην εκδωση 7.10 παρουσιαζεται ένα μικρο προβληματακι, όταν πλοηγούμαστε στα μενου του Sibelius, χωρις ωστοσο να προκαλει δυσκολιες στη χρηση του προγραμματος.

Για να μπορεσουμε να λειτουργησουμε σωστα το Sibelius speaking, θα πρεπει να ακολουθησουμε μια συγκεκριμενη διαδικασια, η οποια απαιτει καποια βηματα. Θα μαθουμε δηλαδη, πως δημιουργειται ένα score, πως εκτελουνται τα tasks και τα tests και σε τι χρησιμευουν ολες οι παρακάτω διαδικασιες. Θα γνωρίσουμε επισης, τα βασικα πλεονεκτηματα του Sibelius speaking.

1. Δημιουργια ενός νεου score, ή ανοιγμα ενός ειδη υπαρχων. Scores ονομαζονται τα μουσικα αρχεια που διαχειριζομαστε με το Sibelius, δηλαδη οι παρτιτουρες που γραφουμε και επεξεργαζομαστε.
2. Εκτελεση μιας σειρας από συνολικα 10 tests και 99 tasks. Πρωτα εκτελουμε τα 99 tasks, τα οποια τεσταρουν τα γραφικα του Jaws, την συμβατοτητα της καρτας γραφικων που διαθετουμε με το Jaws και το Sibelius speaking και τελος δημιουργουν αυτοματα 1 αρχείο-scripts, το Sibelius.jgf, στον φακελο Explore my settings, ο οποίος βρίσκεται στο Jaws, εάν ανοίξουμε το μενού έναρξη, πάμε στα προγράμματα και ανοίξουμε το υπομενού του Jaws. Εκεί θα βρούμε το Explore Jaws και ανοίγουμε το υπομενού με δεξί βελάκι, όπου θα βρούμε τον φάκελο Explore my settings και τον ανοίγουμε με Enter.  Το αρχείο Sibelius.jgf, μας βοηθαει στην εκτελεση  των 10 tests, διοτι υποστηριζει τα γραφικα του Sibelius. Τα πρώτα 23 tasks ενεργοποιουν επισης, τα  common notes templayts όπως λέγονται,  τα οποια βοηθανε το Jaws στην αναγγελια των αξιων των φθογγων και των παυσεων καθως και τη θεση μας στο πενταγραμμο κατά τη διαρκεια της πλοηγησης. Αναγγελουν επισης ότι μουσικο σημαδι εμφανιζεται στην οθωνη του υπολογιστη.

Στη συνεχεια εκτελουμε αλλα 18 tasks για το More notes graffic, επειτα αλλα 14 για το tremolos graffic, 14 tasks για το articulation, 13 για το more axudentools, 6 για το mixer και τελος 11 για τον μετρονομο.

Σημειωση:

Ορισμενες καρτες γραφικων, όπως η Envidia geforce και καποια μοντέλα της Ati, εχουν προβλημα ασυμβατοτητας με το Jaws. Στην περιπτωση που καποιος χρηστης αντιμετωπιζει παρόμοια προβληματα με τα γραφικα του, καλο είναι να εγκαταστησει το FS Video interseptor.exe και το DongleSystemDriver.exe. Για περισσοτερες πληροφοριες επισκευτειτε την ιστοσελιδα της εταιρειας που παράγει το Jaws, Freedom scientific.

www.freedomscientific.com ή με τον ελληνα αντιπροσωπο, κυριο Γιωργο Μάρτο, στο τηλεφωνο:

211 750 9015, ή στην ιστοσελιδα:

www.igi-group.com. Επισης μπορειτε να στειλετε e-mail στο:

info@igi-group.com

Τα αρχεια αυτά δινονται δωρεαν, χωρις να συλλεγονται προσωπικα στοιχεια.

3. Εκτελουμε τα 10 tests και αφου πετυχουν όλα τοτε ειμαστε ετοιμοι να χρησιμοποιησουμε το προγραμμα. Τα 10 tests αφορουν τις παρακατω περιπτωσεις:

Το πρωτο test ελεγχει τη διαμορφωση του παραθυρου, δηλαδη αν είναι μεγειστοποιημενο ή ελαχιστοποιημενο και αν όλα τα μενου είναι σωστα και ευδιακριτα.  Εμεις πρεπει να εχουμε μεγειστοποιημενο παραθυρο.

Το δευτερο test ελεγχει τις ρυθμησεις εμφανισης της οθωνης και την αναλυση της. Θα πρεπει να εχουμε αναλυση 1024/768, ποιότητα χρωματος μετρια 16 Bit και στο μενου Εμφανιση, η επιλογη  παραθυρα διαλογων και κουμπια, να είναι Κλασικα Windows,  το still Κλασικα Windows και στην επιλογη των εφέ, τα απενεργοποιουμε όλα.

Εδώ θα πρεπει να σημειωσουμε ότι το Sibelius speaking, επειδη δεν αναγνωριζει ελληνικα, δεν βλεπει τη λεξη Κλασικα Windows και όταν εκτελουμε το δευτερο test, μας βγαζει σφαλμα λεγοντας ότι η εμφανιση των χρωματων είναι λανθασμενη. Ωστοσο αυτό το test το παρακάμπτουμε, αφου το Sibelius speaking λειτουργει κανονικα χωρις προβληματα Συμφωνα με τον τεχνικο της Dancing Dots, κύριο Albert Milani, από τη στιγμη που το Sibelius speaking εγκατασταθηκε σωστα με την προσθηκη ενος τετραψήφιου κωδικου, όλα είναι καλα. Επισης όπως λεει ο Albert Milani, τη στιγμη που τα 99 tasks και τα υπολοιπα 9 tests εκτελεστουν με επιτυχια, τοτε ειμαστε σιγουροι ότι θα μπορουμε να γραφουμε Scores, με ανεση και αποτελεσματικότητα. Περισσοτερες πληροφορίες, θα βρειτε στο κειμενο Ρυθμησεις και εγκατασταση του Sibelius speaking.

Το τριτο test ελεγχει αν εχουμε ενεργοποιημενα τα μενου Navigator, properteze Window και το Keypad, Ενώ το τεταρτο ελεγχει αν τα παραπανω μενου αναγνωριζονται από το Jaws και το Sibelius speaking. Οι επιλογες αυτές θα πρεπει να είναι τσεκαρισμενες.

Για να ελεγξουμε αν οι τρεις αυτές επιλογες είναι ενεργες, ακολουθουμε την εξεις διαδικασια:

1. Ανοιγουμε το μενου με το Alt και με δεξι βελακι βρισκουμε το μενου Window.

2. Με το κατω βελακι βρισκουμε την πρωτη επιλογη Navigator και παταμε enter.

3. Επειδη μας επαναφερει στο βασικο παραθυρο του Sibelius, ακολουθουμε την ιδια διαδικασια και για τις επιλογες Keypad και Propertise.

Το πεμπτο test ενεργοποιει τα  Hot keys, ενώ το εκτο ενεργοποιει τα grafics layout, για την ορθωτερη επεξεργασια ενός μουσικου κειμενου.

Το test7 ελεγχει τα Common notes templayts, τα οποια ενεργοποιησαμε πριν, εκτελωντας τα tasks. Το ογδοο ελεγχει την συμβατοτητα της καρτας γραφικων καθως και τη λειτουργικοτητα της.

Το ενατο ελεγχει την κατασταση του μενου Mixer και τελος το test10 ενεργοποιει τα Sibelius speaking plug ins.

Η σειρα που εκτελουμε τα Tests:

Πρωτα εκτελουμε το test 10, 2 φορες, διοτι εκτελουνται 2 ξεχωριστα μερη.

Στην συνεχεια τρεχουμε το test 1, ενώ παρακάμπτουμε το test 2.

Επειτα τρεχουμε τα tests 3, 5 και 6.

Μετα κλεινουμε το ανοιχτο score που εχουμε, πατωντας Control+f4 και εκτελουμε το test 7 2 φορες. Αν δεν κλεισουμε το score, το test θα αποτυχει.

Το test 4 το εκτελουμε μονον αν μας ζητηθει από το ιδιο το Sibelius speaking, με μυνημα που θα μας βγαλει, αν κατι δεν παει καλα με το test 7.

Τελος τρεχουμε τα test 8 και 9. Για να τρεξουμε το test 9, θα πρεπει να εχουμε ενεργο το μενου Mixer.

Περισσοτερα για την εκτελεση των tests και για το πώς ενεργοποιούμε το μενού Mixer,  περιγραφονται παρακατω.

Διαδικασια εκτελεσης ολων των παραπανω:

Πως ανοιγουμε ένα υπαρχον score?

Για να ανοιξουμε ένα score, το οποίο αποθηκευσαμε καπου, ακολουθουμε τα εξεις βηματα:

1. Παταμε τον συνδυασμο Control+O και μας ανοιγει ένα παραθυρο διαλόγου.
2. Με το Tab, βρισκουμε την επιλογη {Διερευνηση σε} και με τα βελακια πανω και κατω επιλεγουμε τον χώρο, οπου αποθηκευσαμε το Score. Ως προεπιλεγμενο φακελο μας εμφανιζει το Scores, ο οποίος δημιουργειται από το ιδιο το Sibelius, μεσα στον καταλογο τα εγγραφα μου.

3. Αφου επιλεξουμε τον αποθηκευτικο χώρο, με το Tab βρισκουμε τη λιστα με τους φακελους και τα αρχεια που υπαρχουν εκει.

4. Με τα βελακια πανω και κατω, βρισκουμε το αρχειο που θελουμε και με το Tab βρισκουμε το κουμπι ανοιγμα και παταμε το πληκτρο Space.

Πως δημιουργουμε ένα score:

Για τη δημιουργια καινουριου score, ακολουθουμε τα εξεις βηματα:

1. Ανοιγουμε το Sibelius και παταμε Control+N.
2. Εκει μας ανοιγει ενας οδηγος. Παταμε space στο κουμπι Instruments and staves, Όργανα και πεντάγραμμα.

3. Στη συνεχεια επιλεγουμε από την πρωτη φορμα Family keybort, Οικογένεια οργάνων και από τη δευτερη φορμα piano. Σημειωνουμε ότι μπορουμε να επιλεξουμε ότι οργανο θελουμε και από οποια κατηγορια θελουμε.

Σημειώνεται ότι όταν προσθέτουμε ένα οργανο στο score μας, αυτοματα προστίθεται και ένα πεντάγραμμο. Οι μαθητες αρμονίας, κάθε φορα που δημιουργούν ένα score με σκοπο να λύσουν θέματα, θα προσθέσουν ένα δευτερο πιανο, για να τους εμφανισει το κλειδί του Φα, στην τεταρτη γραμμή. Αν καποιος δεν προσθέσει κανενα οργανο στην παρτιτούρα του, θα του εμφανίσει μονο ένα πεντάγραμμο, το κλειδί του Σολ στη δευτερη γραμμη.

4. Κανουμε κλικ στο κουμπι Add to score και μετα στο κουμπι Okay. Στη συνεχεια, προχωραμε με tab και συνανταμε 3 φορμες. Από την πρωτη φορμα μπορουμε να επιλεξουμε το ειδος της παρτιτούρας που θα γραψουμε, π.χ. Κλασικη ορχηστρα, Ρομαντισμος, Big band, κ.λ.π. Εμεις συνηθως επιλεγουμε το κενο, το οποίο μας το εχει προεπιλεγμενο. Από τη δευτερη φορμα μπορουμε να επιλεξουμε τις διαστάσεις της σελιδας του Score. Εμεις κραταμε το Α4, οπου είναι και το προεπιλεγμενο. Η τριτη φορμα μας δινει τις επιλογες Portrait και landscape. Εμεις επιλεγουμε παντα το portrait επειδη γραφουμε τις παρτιτουρες μας σε καθετη γραφη.

5. Επειτα παταμε το κουμπι επομενο. Στην επομενη καρτελα μας δινεται η δυνατοτητα να επιλεξουμε γραμματοσειρα. Εμεις όμως δεν πειραζουμε τιποτα και παταμε επομενο.

6. Στην επομενη καρτελα επιλεγουμε το ρυθμο του κομματιου μας, π.χ. 2 τεταρτα, 4 τεταρτα, Κ.Λ.Π.Στην περιπτωση που το μετρο που θελουμε δεν υπαρχει στη λιστα, βρισκουμε την επιλογη άλλο, (other) και στα 2 κουτακια γραφουμε τους καταλληλους αριθμους. Π.χ. Αν δεν υπαρχει το μετρο 14 ογδοα, θα γραψουμε στο πρωτο κουτακι τον αριθμο 14 και στο δευτερο τον αριθμο 8. Επειτα τσεκαρουμε αν θελουμε μετρονομο και σε τι ταχυτητα να παιζει ο ρυθμος και παταμε στο κουμπι επομενο.

7. Στην επομενη καρτελα επιλεγουμε την κλιμακα που θελουμε, π.χ. Μειζωνα-Major ή ελασσονα-Minor. Στη συνεχεια με tab, μετακινουμαστε στα combobox, οπου και επιλεγουμε την κλιμακα. Οι κλιμακες συμβολιζονται με γραμματα ως εξεις:

A=λα, B=Σι, C=Ντο, D=Ρε, E=Μι, F=Φα και G=Σολ.

Η λεξη Sharp σημαινει διαιση και Flat, Υφεση. Π.χ. C major, είναι η Ντο μειζωνα και g major, είναι η Σολ Μειζωνα. Αν θελουμε να επιλεξουμε τη Ντο δίαιση Μειζωνα, θα πρεπει να βρουμε το C Sharp Major. Ενώ αν θελουμε την Φα ελασσονα, θα πρεπει να επιλεξουμε στο πρωτο κουτακι το Minor για τις ελασσονες και μετα στο επομενο Combobox, επιλεγουμε F minor. Αν θελουμε να εμφανιστουν οι κλιμακες με υφέσεις, πηγαινουμε στο τριτο combobox και εκει μας ανοιγει η λιστα με τις υφέσεις. Ετσι, αν θελουμε να επιλεξουμε την κλιμακα Σι υφεση Μειζωνα, θα πρεπει να βρουμε το B Flat Major. Το ιδιο κανουμε και στις ελασσονες με υφεσεις. Αφου επιλεξουμε αυτή που θελουμε, παταμε επομενο.

8. Η επομενη καρτελα περιεχει προερετικα στοιχεια, τα οποια αν θελουμε τα συμπληρωνουμε. Εκεινο που συμπληρωνουμε συνηθως είναι ο Τιτλος του κομματιου μας. Τελος παταμε Finish και το score μας είναι ετοιμο.

Μωλις εμφανιστει το score μπροστα μας, πρωτα επιλεγουμε το πρωτο μετρο του κομματιου με tab, παταμε το συνδυασμο Control+f5, ώστε να αποθηκευτει το score στη μνημη του Jaws. Επειτα, παταμε το πληκτρο f5 2 φορες γρηγορα και μας ανοιγει μια λιστα με τα πενταγραμμα. Επιλεγουμε με τα βελακια το πενταγραμμο που θελουμε και παταμε enter. Παταμε το πληκτρο Tab, ώστε να επιλεξουμε το πρωτο μετρο του κομματιου και στη συνεχεια το πληκτρο Ν, οπου μπορουμε τωρα να γραψουμε νοτες. Αν κατά τη διαρκεια που δουλευουμε θελησουμε να προσθεσουμε ή να αφαιρεσουμε οργανα από την παρτιτούρα μας, παταμε το γραμμα I. Εκει μας ανοιγει η λιστα των οργάνων και των πενταγράμμων που υπαρχουν. Για να αφαιρέσουμε ένα ή περισσοτερα οργανα, παταμε το γραμμα I, με το πληκτρο Tab, βρισκουμε το Kombobox instruments and staves, Οργανα και πεντάγραμμα και πηγαίνοντας με τα βελακια πανω και κατω, βρισκουμε αυτό που θέλουμε να αφαιρέσουμε και παταμε το πληκτρο delit. Εκει, μας ανοιγει ένα παραθυρο επιβεβαίωσης διαγραφης και πατάμε Okay.

Αν θελουμε να αλλαξουμε το μετρο του κομματιου μας, παταμε το γραμμα Τ, οπου μας ανοιγει το μενου αλλαγης μετρου, καθως επισης μπορουμε να αλλαξουμε την ταχυτητα αναπαραγωγής του κομματιου.

Αν θελουμε να αλλαξουμε την κλιμακα του score, παταμε το γραμμα K, οπου μας ανοιγει η λιστα με τις κλιμακες. Ακολουθουμε την ιδια διαδικασια επιλογης κλιμακας, όπως καναμε και στη δημιουργια ενός νεου Score.

Αν ειμαστε στο μετρο 5 και θελουμε να παμε στο μετρο 15, παταμε μια φορα το πληκτρο f5 και στο κουτακι που μας ανοιγει, γραφουμε τον αριθμο 15 και παταμε enter. Αυτοματα μας παει στο μετρο 15.

Αν θελουμε να προσθεσουμε παραπάνω μετρα στην παρτιτούρα μας, παταμε τον συνδυασμό Alt+B και μας ανοιγει ένα κουτακι, στο οποίο γραφουμε τον αριθμο των μετρων που θέλουμε να προσθεθούν. Π.χ. αν θελουμε να προσθεσουμε 5 μετρα στην παρτιτούρα μας, παταμε Alt+B, γραφουμε στο κουτάκι τον αριθμό 5 και πατάμε Enter.

Αν καποιος είναι για πρωτη φορα χρηστης, θα πρεπει να κανει τα tasks και τα tests, ενώ αν κανει update το Sibelius speaking, ή καποια απεγκατάσταση του προγραμματος, η εκτέλεση των tasks και των tests, θα πρεπει να ξαναγινει. Σημειωνουμε επισης ότι για την εκτελεση των Tasks, Θα πρεπει να εχουμε κλειστο score. Για να κλεισουμε οσα scores εχουμε ανοιχτα, παταμε Control+f4, μεχρι να κλεισουν όλα. Πρωτα εκτελουνται τα 99 tasks, για να δημιουργηθει το αρχειο script, Sibelius.jgf, ώστε να μπορει το Sibelius speaking να συμβαδισει με την καρτα γραφικων και με το Jaws.

Είναι απαραιτητο να εκτελεστουν τα tasks και τα tests, διοτι διαφορετικα δεν θα λειτουργει σωστα το προγραμμα. Π.χ. Ο συνδυασμος Control+f5 που αναφεραμε παραπάνω, δεν θα λειτουργησει ποτε αν δεν τρεξουμε το test 10, οπου ενεργοποιεί τα plug ins του Sibelius speaking.

Επισης δεν θα λειτουργησει καμια συντομευση, αν δεν τρεξουμε το test 5, οπου ενεργοποιεί τα Hot keys. Δεν θα μπορεσουμε ποτε να κανουμε αναγνωση παρτιτούρας, αν δεν τρεξουμε τα test 7 και 8.

Επίσης, δεν θα μπορέσουμε να εκτελέσουμε ποτέ σωστά το test 7, αν δεν τρέξουμε πρώτα τα 99 tasks.

Για οσους εχουν φορητο υπολογιστη, θα πρεπει να συνδεουν εξωτερικο πληκτρολογιο USB, διοτι ορισμένες  συντομευσεις του Sibelius, όπως η προσθηκη και αλλαγη αξιων, οι διαίσεις και οι υφέσεις, η ανέρεση και η προσθηκη παρεστιγμένων και συζευξη διαρκείας, δουλευουν με το αριθμητικο πληκτρολογιο. Περισσοτερες λεπτομέρειες θα βρειτε στο κειμενο Χρησιμες συντομευσεις του Sibelius speaking. Σημειωνεται επισης, ότι κατά τη διαρκεια που τρεχουμε το Sibelius speaking, θα πρεπει να κανουμε μια ρυθμηση στο Jaws οπου το Use keybort layout, να είναι στο Desktop. Η συγκεκριμένη ρυθμηση αφορα μονον αυτους που διαθετουν φορητο υπολογιστη.

Για να το κανουμε αυτό, ακολουθουμε τα εξεις βηματα:

1. Ανοιγουμε το control panel του Jaws, πατωντας Insert+J.

2. Στο μενού Options παταμε δεξι βελακι και στο υπομενού που εμφανιζεται παταμε enter στο μενού Basic.

3. Με το Tab, βρισκουμε την επιλογη Use keybort layout και με τα βελακια βρισκουμε το desktop.

4. Τελος με το Tab, βρισκουμε το Okay και παταμε Enter.

Αν δεν γινει αυτή η ρυθμηση, δεν θα μπορουμε να εκτελεσουμε τα tasks και τα test. Επισης, κάθε φορα που ανοιγουμε ένα υπάρχον Score, ή δημιουργούμε νέο, θα πρεπει να φορτωνουμε στη μνημη του Jaws τα δεδομενα του Score μας, πατωντας Control+f5. Αν το Use keybort layout του Jaws δεν είναι στο desktop, η συντομευση δεν θα λειτουργήσει ποτε, ακομα και αν εχουμε συνδεμένο εξωτερικο πληκτρολογιο. Επιπλεον, καμια άλλη συντομευση δεν θα λειτουργήσει, όπως το πληκτρο f5 για την μετακινηση μας σε άλλο μετρο και το f5 δυο φορες, για την αλλαγη πενταγράμμου.

Εκτελεση των tasks:

Για να εκτελεσουμε τα πρωτα 23 tasks, Ανοιγουμε το Sibelius και χωρις να ανοιξουμε καποιο score, παταμε Control+f12 και μας ανοιγει μια λιστα με τα 23 tasks, περιγραφοντας μας τι κανει το καθενα. Παταμε Enter στο πρωτο και μωλις τελειωσει ακολουθουμε την ιδια διαδικασια και στα υπολοιπα 22. Σε περιπτωση που καποιο από τα tasks δεν ολοκληρωθει με επιτυχια, το ξαναεκτελουμε και αν παλι δεν ολοκληρωθει επιτυχως, τοτε ακολουθουμε τις οδηγιες που μας δινει το ιδιο το Sibelius speaking, για να επιδιορθωσουμε το ενδεχομενο προβλημα. Συνηθως μας λεει να κλεισουμε το Jaws και να το ξανανοιξουμε, ή να κλεισουμε το Sibelius και το Jaws και να τα ξανανοιξουμε και τα 2 και τριτον κανουμε επανεκινηση του υπολογιστη. Αν όμως καποιος εγκαταστησει τα 2 αρχεια από τη Freedom, το DongleSystemDriver.exe και το FS Video Interseptor.exe, ειμαστε σιγουροι ότι δεν θα του παρουσιαστει κανενα προβλημα. Σημειώνουμε ότι την ώρα που εκτελείται ένα task, αυτόματα ανοίγει ένα εικονικό score. Μώλις ολοκληρώσουμε τα πρώτα 23 tasks, πατάμε το συνδυασμό Control+f4 και κλείνουμε το ανοιχτό score.

Εχοντας κρατημενο το  Control και πατωντας f12, 2 φορες, μας εμφανιζει μια λιστα με 18 tasks, που αφορουν το More notes graffic layout. Τρεχουμε τα tasks με τη σειρα που εμφανιζονται και αφου όλα πανε καλα, πατάμε control+f4 κραταμε το Control και παταμε f12, 3 φορες. Εκει μας εμφανιζονται 14 tasks, που αφορουν το tremolos graffic layout. Αν όλα πανε καλα και εκει, εχουμε κρατημενο το Control και παταμε f12, 4 φορες και εμφανιζονται αλλα 14 tasks που αφορουν το Articulation graffic layout. Αν όλα πανε καλα και εκει, Κραταμε το Control και παταμε f 12, 5 φορες. Εκει εμφανιζονται 13 tasks. Τα τρεχουμε και αυτά και επειτα με control πατημενο παταμε f12 6 φορες, οπου εμφανιζεται μια λιστα με 6 tasks που αφορουν το Mixer. Πριν όμως μας εμφανίσει τη λίστα, εκτελεί αυτόματα ένα test από μόνο του και αφού ολοκληρωθεί, πατάμε το πλήκτρο Space. Επειτα, ξαναπατάμε τον συνδυασμό Control και F12 6 φορες και τοτε μας εμφανίζει τη λίστα με τα 6 tasks που αφορούν το Mixer.

Αφου ολοκληρωθουν και αυτά, παταμε control και f12 7 φορες και εκτελουμε 11 tasks. Αυτά αφορουν το μετρονομο.

Οι μαθητές της αρμονίας και της αντίστηξης, καλόν είναι να εκτελούν μόνο τα πρώτα 2 tasks και τα 2 τελευταία. Τα υπόλοιπα 3, αφορούν αυτούς που εργάζονται σε περίπλοκες συνθέσεις παρτιτούρας, όπως στην ανάλυση ατονικής μουσικής.

Η διαδικασια των tasks ολοκληρωθηκε. Κάνουμε μια επανεκίνηση τον υπολογιστή μας και ξανανοίγουμε το Sibelius.

Τωρα μπορουμε να ανοιξουμε ένα score και να τρεξουμε τα tests.

Σημειώνουμε εδώ ότι δε χρειάζεται να ρυθμήσουμε το μέτρο, την κλίμακα, ή οτιδήποτε άλλο, όταν πρόκειται για απλό score, μέσω του οποίου θα εκτελέσουμε τα TESTS. Γι’ αυτό άλλωστε, σε κάθε καρτέλα, μας δίνει και την επιλογή Finish, ώστε να χρησιμοποιήσουμε ένα score με όποιες ρυθμήσεις θέλουμε εμείς.

Εκτελεση των tests:

Πριν εξηγησουμε την διαδικασια των tests, διευκρινιζουμε ότι όπως θα περιγραψουμε την σειρα εκτελεσης τους, ετσι και θα πρεπει να γινει, εξαλλου σε κάθε tests υπαρχουν και οι αντιστοιχες οδηγιες.

Για να εκτελεσουμε τα tests, ανοιγουμε ένα score και παταμε το f12 χωρις control, όπως πριν που καναμε με τα tasks. Εκει μας εμφανιζει μια λιστα με 10 στοιχεια. Εμεις όμως, επιλεγουμε το test10 για να ενεργοποιησουμε τα plug ins. Αφου εκτελεστει με επιτυχια, το ξανατρεχουμε, διοτι αποτελειται από 2 μερη.

Στη συνεχεια εκτελουμε το πρωτο test και μωλις ολοκληρωθει μας παραπεμπει να τρεξουμε το test3. Αφου πετυχει και το τριτο test, προερετικα εκτελούμε και το test4. Αν όλα πανε καλα, τρεχουμε τα tests 5 και 6 αντιστοιχα.

Στη συνεχεια κλεινουμε οσα scores εχουμε ανοιχτα, πατωντας Control+f4 και εκτελουμε το test7 2 φορες όπως καναμε και με το 10. Αν όλα πανε καλα, τοτε προερετικα τρεχουμε το test8. Τελος, κανουμε και το test 9, που αφορα το Mixer. Ειπαμε και πιο πάνω, ότι για να εκτελεσουμε το test 9, θα πρεπει να ενεργοποιήσουμε το μενού Mixer. Για να το κανουμε αυτό, κανουμε τα εξεις βηματα:

1. Ανοιγουμε ένα score, ή δημιουργούμε ένα νέο.

2. Παταμε το tab, μετα το συνδυασμό Control+f5.

3. Τελος παταμε το γραμμα Μ και ενεργοποιείται.

4. Εκτελούμε το test 9 και μετα ξαναπατάμε το γραμμα Μ, για να απενεργοποιήσουμε το μενού Mixer.

Τα tests 4 και 8 λεγονται προερετικα, διοτι χρησιμευουν μονο αν καποιο άλλο test αποτύχει και ελεγχουν αν υπαρχει σφαλμα.

Στο σημειο αυτό, ειμαστε ετοιμοι να δουλεψουμε το Sibelius speaking.

Αναφερθηκαμε παραπάνω, στα σφαλματα που μπορει να παρουσιαστουν κατά τη διαρκεια εκτελεσης των tasks και των tests. Αν αυτά δεν μπορουν να ξεπεραστουν, τοτε μπορουμε να ακολουθησουμε την εξεις διαδικασια:

1. Με ανοιχτο το Sibelius, αλλα με κλειστα όλα τα scores, παταμε Sift+f12 και μας ανοιγει το μενου Debagmode.
2. Επειτα παταμε τον συνδυασμο Alt+f12 και εκει μας εμφανιζει 8 tests.

3. Στη συνεχεια, ανοιγουμε το Microsoft wordκαι επιστρεφουμε ξανα στο Sibelius.

4. Τρεχουμε ένα-ένα όλα τα tests. Μωλις ολοκληρωνεται καθένα από αυτά, αυτοματα αντιγραφεται ένα κειμενο στο προχειρο.

5. Πηγαινουμε στο εγγραφο του word που ανοιξαμε πριν και κανουμε επικολληση το κειμενο. Η ιδια διαδικασια ακολουθειται και με τα υπολοιπα 7 tests.

6. Μωλις αντιγραψουμε ολα τα tests στο κειμενο μας, το σωζουμε και το στελνουμε με e-mail στο:

support@dancingdots.com

στην περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά με όλα τα παραπάνω. Ο τεχνικός της Dancing Dots, εάν διαπιστώσει κάποιο πρόβλημα, θα μας ενημερώσει άμεσα, ώστε να προβούμε στις απαραίτητες ρυθμήσεις και διορθώσεις.

7. Πατάμε το συνδυασμό Alt+Sift+f12 και αυτόματα εκτελείται ένα test, το οποίο μας βεβαιώνει εάν όλα τα test και τα tasks είναι όλα εν τάξει.

8. Τελος ξαναπαταμε τον συνδυασμο Sift+f12, για να απενεργοποιηθεί το μενου Debagmode που ανοιξαμε. Η παραπάνω διαδικασια μπορει να γινει, ακομα και αν ολοκληρωθουν με απολυτη επιτυχια τα 99 tasks και τα 10 tests. Στελνοντας το κειμενο που δημιουργηθηκε στο τεχνικο τμημα της Dancingdots, ισως να προκειψει κατι που να μην το ξερουμε, π.χ. μια λαθος ρυθμηση, η οποία να μην επιτρεπει να δουλευει σωστα το Sibelius speaking.

Πλεονεκτηματα του Sibelius speaking για τους τυφλους:

Το προγραμμα δινει παρα πολλες συντομευσεις και συνδυασμους, ώστε να δουλευουμε αυτονομα χωρις την παρεμβαση βλεποντα, παρα μονον σε εκτακτες περιπτωσεις. Πιο συγκεκριμενα, μας δινεται η δυνατοτητα να δουλευουμε με συντομευσεις, σε ορισμενες φορες καλυτερα και από τους βλεποντες, οσον αφορα το πληκτρολογιο. Διοτι για ποντηκι, ουτε λογος να γινεται.

Χαρακτηρηστικο παραδειγμα:

Όταν ανοιξουμε ένα score και επιλεξουμε το πρωτο μετρο του κομματιου μας, παταμε Control+f5. Με αυτή την διαδικασια φορτωνουμε στη μνημη του Jaws ολες τις ρυθμησεις που εχουμε επιλεξει για το score μας. Τοτε εχουμε την εξεις δυνατοτητα:

Αν γραφουμε π.χ. στη φωνη της Σοπρανο και θελουμε να παμε στο κατω πενταγραμμο, παταμε 2 φορες γρηγορα το F5 και μας ανοιγει ένα combobox. Εκει επιλεγουμε το κατω πενταγραμμο-2 staff και παταμε enter. Αμεσως μεταφερομαστε στο κατω πενταγραμμο και με Alt+3 ή Alt+4, επιλεγουμε τη φωνη του τενόρου και του μπάσου αντιστοιχα. Ετσι συνεχιζουμε να γραφουμε την παρτιτουρα μας, χωρις ωστοσο να χρειαζεται να βγουμε από το score, όπως κανουν οι βλεποντες.

Ένα άλλο παραδειγμα:

Αν ειμαστε στο πρωτο μετρο και θελουμε να παμε στο μετρο 5, 8, ή στο 20, τοτε παταμε μια φορα το f5 και γραφουμε στο κουτακι τον αριθμο του μετρου που θελουμε να παμε, δηλαδη το 5, το 8, ή το 20 και παταμε enter. Αυτοματα μας παει στο αντιστοιχο μετρο που επιλεξαμε.

Σημειωση για την περιπτωση που κανουμε καποιο Format, ή απεγκαταστησουμε το Sibelius speaking:

Ανοιγουμε το μενου εναρξη, παμε στα προγραμματα και μπαινουμε στο Jaws, οπου βρισκουμε το υπομενου explore Jaws. Στην συνεχεια ανοιγουμε τον φακελο explore my settings και βρισκουμε το script Sibelius.jgf, το οποιο δημιουργηθηκε όταν εκτελεσαμε τα 99 tasks. Αντιγραφουμε αυτό το αρχειο σε ασφαλες μερος, ώστε αν παθουμε κατι να ξαναφτιαξουμε το προγραμμα όπως ηταν πριν.

Αυτή είναι η διαδικασια που απαιτειται για να δουλεψει κανεις με το Sibelius speaking. Πιστευουμε να εγινε κατανοητο αυτό το κειμενο. Εκεινο που πρεπει να πουμε είναι ότι χρειαζεται προσοχη στον τροπο λειτουργειας του προγραμματος και να τηρουνται όλα οσα αναφεραμε παραπανω για την αποφυγη σφαλματων.

Καλη πλοηγηση και καλες συνθεσεις.

Χρησιμες συντομευσεις του Sibelius:

Στο κειμενο που ακολουθει θα προσπαθησουμε να εξηγησουμε με τον καλυτερο δυνατο τροπο την κάθε λειτουργια του Sibelius.

Πως εισαγουμε νοτες, παυσεις αλοιώσεις και αλλα μουσικα συμβολα?

Πως σωζουμε ένα score?

Πως κανουμε πλοηγηση και επεξεργασια?

Πως γινεται η εναλλαγη των φθόγγων?

Αυτά και αλλα πολλα βηματα θα εξηγησουμε παρακατω, ετσι ώστε ο τυφλος χρηστης του Sibelius, να γνωριζει την κάθε λεπτομερεια και να εχει την πιο σαφη εικονα, όταν λειτουργει το προγραμμα.

Για το πώς δημιουργουμε ένα καινουριο score ή το πώς ανοιγουμε ένα υπαρχων, μηλησαμε στο προηγουμενο κεφαλαιο.  Εδώ θα σημειωσουμε όμως πως όταν δημιουργουμε καινουριο score, θα πρεπει παντα να ρυθμιζουμε το μετρο, την κλιμακα και τα ποσα οργανα ή πεντάγραμμα θα εχει το κομματι μας.

Εισαγωγη μουσικων φθογγων:

Για να εισαγουμε φθογγους στην παρτιτουρα μας εχουμε 2 επιλογες:

Α. Μεσω Midi keybort. Προκειται για ένα πληκτρολογιο που στο κατω μερος του διαθετει κλαβιέ όπως ένα μικρο πιανο. Ετσι μας δινεται η δυνατοτητα  να εισαγουμε νοτες, ευκολα και γρηγορα, ενώ τη διαρκεια των φθογγων, τις παυσεις, τα παρεστιγμενα και τη συζευξη διαρκειας τα ρυθμιζουμε μεσω του αριθμητικου πληκτρολογιου που βρισκεται δεξια, όπως κάθε γνωστο πληκτρολογιο υπολογιστη. Ένα βασικο πλεονεκτημα του Midi keybort είναι ότι μπορουμε να εισαγουμε πολλες νοτες ταυτοχρονα, ενώ με το απλο πληκτρολογιο που θα εξυγησουμε παρακατω οι φθογγοι εισαγωνται ενας-ενας.

Β. Νοτες μπορουμε να εισαγουμε και χωρις να διαθετουμε Midi keybort, αφου και το απλο πληκτρολογιο μπορει να μας εξυπηρετησει. Σε αυτό το σημειο παραθετουμε καποιους πινακες με τα μουσικα συμβολα και το αντιστοιχο πληκτρο συντομευσης:

Νοτες:

Λα=a.

Σι=b.

^Ντο=c.

^Ρε=d.

^Μι=e.

^Φα=f.

^Σολ=g.

^{Ετσι λοιπον όταν} παταμε καποιο πληκτρο που αντιστοιχει σε νοτα, το Jaws μας αναγγελει τα γραμματα a, b, c, d, e, f, g, αντιστοιχα με τις νοτες Λα, σι, ντο, ρε, μι, φα, σολ, ενώ ταυτοχρονα ακουμε το τονικο υψος της κάθε νοτας ηχητικα μεσω των ηχειων μας. Θα πρεπει να σημειωσουμε εδώ, πως οσοι διαθετουν φορητο υπολογιστη, θα πρεπει να διαθετουν εξωτερικο πληκτρολογιο, διοτι αυτό που εχει ο φορητος δεν μπορει να μας εξυπηρετησει στην τοποθετηση των αξιων, των αλοιωσεων, των παυσεων και των παρεστιγμενων, λόγω του ότι όλοι οι καινούριοι φορητοί υπολογιστές, δε διαθέτουν ξεχωριστό τμήμα αριθμομηχανής.

Ρυθμηση των αξιων, παυσεων, παρεστιγμενων, συζευξη διαρκειας και αλοιωσεων, (Διαισεις, υφεσεις και ανερεσεις), καθώς επίσης και άλλα μουσικά σύμβολα:

1. Στη μουσικη εχουμε 7 αξιες, ολοκληρο, μισο, τεταρτο, ογδοο, δεκατο εκτο, τριακοστο δευτερο και εξικοστο τεταρτο.

Όταν τοποθετουμε αξιες στην παρτιτουρα μας, χρησιμοποιουμε τα πληκτρα της αριθμομηχανης. Θα πρεπει να σημειωσουμε εδώ ότι όταν ανοιγουμε ένα Score, πρεπει να ενεργοποιησουμε το nun lock και με το πληκτρο Σιν,(+) της αριθμομηχανης να επιλεξουμε Common notes templates, ενώ πατώντας το ίδιο πλήκτρο ξανά και ξανά, μετακινείται κυκλικά και στα άλλα layout templates, όπως More notes templates, tremolos, articulations και More accidentools templates. Οι μαθητές της αρμονίας και της αντίστηξης, χρησιμοποιούν μόνο το Common notes templates και πολύ σπάνια, το More notes templates.

Αξιες:

Ολοκληρο=πληκτρο 6 της αριθμομηχανης.

Μισο=πληκτρο 5.

Τεταρτο=πληκτρο4.

Ογδοο=πληκτρο3.

Δεκατο εκτο=πληκτρο2.

Τριακοστο δευτερο=πληκτρο1. Για να τοποθετήσουμε ένα εξηκοστό τέταρτο, πατάμε μια φορά το πλήκτρο Σιν της αριθμομηχανής και έπειτα το πλήκτρο 4. Στη συνέχεια τοποθετούμε τη νότα.

Εάν θέλουμε να επιστρέψουμε ψανά στο Common notes templaits, πατάμε το πλήκτρο Σιν, μέχρι να μας πεί το Jaws, Common notes templaits.

Π.χ. Αν θελουμε να γραψουμε ένα Ντο ολοκληρο, πληκτρολογουμε τον αριθμο 6 της αριθμομηχανης και στη συνεχεια το γραμμα C, που αντιστοιχει στη νοτα Ντο.

2. Παυσεις:

Με το πληκτρο μηδεν της αριθμομηχανης ενεργοποιουνται οι παυσεις. Για να καθορισουμε την διαρκεια τους επιλεγουμε την αξια από τα παραπανω νουμερα των αξιών. Π.χ. Αν θελουμε παυση ολοκληρου, παταμε το πληκτρο 6 και στη συνεχεια το πληκτρο μηδεν.

Αν θελουμε παυση μισου επιλεγουμε το πληκτρο 5 και μετα το μηδεν κ.λ.π.

Μετά από κάθε παύση που εισάγουμε, πατάμε το πλήκτρο Space και συνεχίζουμε να γράφουμε κανονικά νότες.

3. Συζευξη διαρκειας:

Η συζευξη διαρκειας ενεργοποιειται όταν παταμε το πληκτρο enter της αριθμομηχανης.

Π.χ. Αν θελουμε να γραψουμε τη νοτα Ντο, που αντιστοιχει στο γραμμα C, με αξια μισου και θελουμε να την ενωσουμε με ένα ντο τεταρτου, τοτε παταμε το πληκτρο 5 που αντιστοιχει στην αξια του μισου, μετα το γραμμα c και τελος το enter της αριθμομηχανης για να τοποθετιθει η συζευξη διαρκειας. Στη συνεχεια παταμε το πληκτρο 4 που αντιστοιχει στην αξια του τεταρτου και ξανα το γραμμα C.

4. Παρεστιγμενα:

Για να γραψουμε μια νοτα παρεστιγμενη, χρησιμοποιουμε το πληκτρο της υποδιαστολης που βρισκεται δεξια από το μηδεν της αριθμομηχανης.

Π.χ. Αν θελουμε να γραψουμε ένα Ντο τεταρτο παρεστιγμενο και στυ συνεχεια ένα Ρε ογδοο, πληκτρολογουμε τον αριθμο 4 από την αριθμομηχανη που αντιστοιχει στην αξια του τεταρτου, στη συνεχεια το πληκτρο της υποδιαστολης, επειτα το γραμμα C που αντιστοιχει στη νοτα Ντο, μετα τον αριθμο 3 που αντιστοιχει στην αξια του ογδοοου και τελος το γραμμα D που αντιστοιχει στη νοτα Ρε. Ετσι εχουμε ένα Ντο τεταρτο παρεστιγμενο και ένα Ρε ογδοο.

5. Διεσεις , υφεσεις και ανεραισεις:

Για να τοποθετησουμε μια αλοιωση στην παρτιτουρα μας, χρησιμοποιουμε τα πληκτρα 7, 8 και 9 της αριθμομηχανης. Το πληκτρο 8 αντιστοιχει στη διαιση, το πληκτρο 9 στην υφεση και το πληκτρο 7 στην ανερεση.

^{Π.χ. Αν γραψουμε ένα Ντο διαιση ολοκληρο, παταμε το πληκτρο 6, μετα το πληκτρο 8 και τελος το γραμμα C. Τοτε} θα ακουσουμε από τα ηχεια μας το ντο αλοιωμενο, ενώ το Jaws μας λεει κάθε φορα το πληκτρο που παταμε. Για παράδειγμα, όταν πατάμε δίαιση, το Jaws μας λέει Sharp, όταν πατάμε  ύφεση, τότε μας λέει Flat και την ανέρεση μας τη λέει Natural.

Σημειωση:

Όταν γραφουμε την παρτιτουρα μας και θελουμε να προχωρήσουμε στο επόμενο μετρο, δεν χρειαζεται να κανουμε καμια διαδικασια, διοτι το κανει από μονο του το προγραμμα. Εκεινο που θα πρεπει να προσεξουμε είναι όχι βιαστικες κινησεις και παντα να εχουμε στο νου μας την σειρα των λειτουργιων, όπως αναφερθηκαν παραπανω.

Άλλες συντομεύσεις και σύμβολα του key pad:

Common notes templates:

Με το πλήκτρο πάνω από το 8 και με το πλήκτρο μείων της αριθμομηχανής, βάζουμε τονισμό.

Με το πλήκτρο 9 της αριθμομηχανής, βάζουμε στακάτο.

Ταμπλό δεύτερο, More notes templates:

Με το πλήκτρο πάνω από το 8, βάζουμε πίκοιλμα (Αποτζιατούρα), ότι αξία έχει η πρώτη νότα, ίδια θα έχει και η δεύτερη.

Με το πλήκτρο πάνω από το 9, βάζουμε πίκοιλμα (Μικρή νότα με λοξή γραμμή, παίζεται πρίν το χρόνο).

Με το πλήκτρο μείων, βάζουμε μικρή νότα σε παρένθεση, όπως ακριβώς στις εναρμόνιες μετατροπίες.

Στο 7 της αριθμομηχανής, μας εμφανίζει νότα με 7 γραμμές.

Με το 8 μας βγάζει το διπλό ολόκληρο, (νότα του Brevis). Χρησιμοποιείται κυρίως στην αντίστηξη.

Με το 9 μας εμφανίζει νότα με 4 ολόκληρα, (Longa). Χρησιμοποιείται και αυτό κυρίως στην αντίστηξη.

Με το πλήκτρο 4, έχουμε 128 έκτα, δηλαδή το εξικοστό τέταρτο που αναφέρουμε και στον πίνακα των αξιών.

Με το 5 και το 6, έχουμε 252 έκτα και 504 έκτα αντίστοιχα, πλήκτρα τα οποία δε χρησιμοποιούνται από τους μαθητές της αρμονίας.

Με το πλήκτρο 1, εμφανίζεται η παρένθεση.

Με τα πλήκτρα 2 και 3, εμφανίζονται το διπλό και το τριπλό παρεστιγμένο αντίστοιχα.

Με το 0, έχουμε παύση ολόκληρου μέτρου.

Με την τελεία, έχουμε τη λοξή γραμμή.

Με το πλήκτρο enter, εμφανίζονται οι νότες σε μικρότερο μέγεθος.

Ταμπλό τρίτο, Tremolos and beens:

Με το πλήκτρο πάνω από το 8, έχουμε ενωτικό του δεκάτου έκτου με το όγδοο.

Με το πλήκτρο αστεράκι, δηλαδή πάνω από το 9, έχουμε μεμονωμένη νότα μικρής αξίας.

Με το 7, έχουμε ένωμα της νότας από δεξιά.

Με το 8, έχουμε ένωμα της νότας δεξιά και αριστερά.

Με το 9, ένωμα δεκάτων έκτων από αριστερά.

Με το 4, έχουμε τρέμολο εξικοστών τετάρτων, αξίας τετάρτου.

Με το 5, έχουμε τρέμολο 128, αξίας τετάρτου.

Με το 6, έχουμε τρέμολο αξίας τετάρτου, ελεύθερο.

Με το 1, έχουμε τρέμολο τετάρτου με όγδοα.

Με το 2, έχουμε τρέμολο τετάρτου με δέκατα έκτα.

Με το 3, έχουμε τρέμολο τετάρτου με τριακοστά δεύτερα.

Με το Enter, έχουμε τρέμολο δεκάτων έκτων, ενωμένα 2 μισά με 2 γραμμές, διάρκειας ένα ολόκληρο μέτρο.

Στα πλήκτρα μείων, 0 και τελεία, δεν υπάρχει καμία συντόμευση, για αυτό το ταμπλό.

Ταμπλό τέταρτο, Articulations templates:

Στο συγκεκριμένο ταμπλό, υπάρχουν συντομεύσεις σχεδόν σε όλα τα πλήκτρα, ωστόσο δε σχετίζονται με μουσικά φθογγόσιμα ή άλλα σημάδια τα οποία βοηθάνε στην παρτιτούρα. Τα σύμβολα τα οποία υπάρχουν χρησιμεύουν απλώς για το στολισμό ενός κομματιού, πράγμα που δε το χρειάζεται ένας μαθητής αρμονίας και αντίστηξης και πολύ περισσότερο, έναάτομο με πρόβλημα όρασης. Το μόνο που αξίζει να σημειώσουμε από αυτό το ταμπλό, είναι ότι στο πλήκτρο 1 της αριθμομηχανής, εμφανίζεται η κορώνα.

Ταμπλό πέμπτο, More axidentools:

Με το πλήκτρο πάνω από το 8, έχουμε διπλή δίαιση.

Με το πλήκτρο πάνω από το 9, δηλαδή με το αστεράκι, έχουμε διπλή ύφεση.

Τα πλήκτρα 7, 8 και 9, είναι ίδια ακριβώς, όπως και στο Common notes templates, δηλαδή ανέρεση, δίαιση και ύφεση αντίστοιχα.

Με το 4, έχουμε ανέρεση και δίαιση μαζί.

Με το 5, έχουμε ανάποδη δίαιση.

Με το 6, έχουμε ανάποδη ύφεση.

Με το 1, έχουμε ανέρεση και ύφεση μαζί.

Με το πλήκτρο 2, έχουμε διπλή δίαιση ζωγραφισμένη διαφορετικά, σε αντίθεση με το πλήκτρο πάνω από το 8, όπου έχουμε διπλή δίαιση σε σχήμα Χ.

Με το πλήκτρο 3, έχουμε διπλή δίαιση μια κανονική και μια ζωγραφισμένη ανάποδα.

Με το Enter, βάζουμε παρένθεση, όταν θέλουμε να εισάγουμε μια οποιαδήποτε αλοίωση σε αυτήν.

Τα πλήκτρα μείων, 0 και τελεία, δε βγάζουν καμία συντόμευση στο συγκεκριμένο ταμπλό.

Συμαντικές διευκρινήσεις:

Από όλες τις συντομεύσεις που παραθέσαμε παραπάνω, υπάρχουν και ορισμένες που δε χρησιμοποιούνται καθόλου, επίσης υπάρχουν και μερικές που χρησιμοποιούνται είτε στην αρμονία μόνο, είτε στην αντίστηξη.

Για παράδειγμα, στο ταμπλό more notes templates, τα πλήκτρα πάνω από το 8 και πάνω από το 9, καθώς και το μείων, χρησιμοποιούνται και στην αρμονία, και στην αντίστηξη.

Τα πλήκτρα 7, 8 και 9, χρησιμοποιούνται μόνο στην αντίστηξη, ενώ τα πλήκτρα 5 και 6, δε χρησιμοποιούνται σχεδόν ποτέ.

Τα πλήκτρα 1, 2, 3, 0, τελεία και Enter, χρησιμοποιούνται σχεδόν σπάνια και μόνο στο μάθημα της αντίστοιξης.

Οι συντομεύσεις από το ταμπλό Tremolos and beens, χρησιμοποιούνται αρκετά σπάνια και μόνο από εξειδικευμένους μουσικούς. Στην αρμονία και στην Αντίστοιξη, δε χρησιμοποιούνται πουθενά. Η μία και μοναδική συντόμευση της κορώνας, την οποία είδαμε στο ταμπλό Articulations templates, χρησιμοποιείται αρκετά σπάνια και μόνο στο μάθημα της αντίστοιξης.

Τέλος διευκρινίζουμε ότι οι συντομεύσεις στο πέμπτο ταμπλό More axidentools templates, δε χρησιμοποιούνται πουθενά, ούτε στην αρμονία, ούτε στην αντίστηξη και κυρίως από τυφλούς χρήστες.

^{Πλήκτρα πλοήγησης, επεξεργασίας και αναπαραγωγής, μαρκάρισμα και ξεμαρκάρισμα συμβόλων, αποθήκευση και εκτύπωση μιας παρτιτούρας:}

Στο σημείο αυτό θα παραθεσουμε όλες τις βασικές συντομεύσεις, οι οποίες αφορούν τα πληκτρα πλοηγησης, καθώς επίσης το πώς αλλάζουμε φωνή, πώς μετακινούμαστε από πεντάγραμμο σε πεντάγραμμο, πώς μετακινούμαστε από μέτρο σε μέτρο, πώς αλλάζουμε αλοιώσεις και άλλα μουσικά σύμβολα, πως αναπαράγουμε μια παρτιτούρα, ή και μεμονωμένες συγχορδίες,  καθώς επίσης και το πώς αποθηκεύουμε, ή εκτυπώνουμε μια παρτιτούρα.

Παραθέτουμε επίσης και τον τρόπο με τον οποίο μαρκάρουμε, ή ξεμαρκάρουμε ένα-ένα τα μουσικά σύμβολά, ή και ολόκληρα μέτρα, καθώς επίσης σειρά-σειρά, ή και ολόκληρα πεντάγραμμα.

1. Με δεξι και αριστερο βελακι μεταφερομαστε πανω σε κάθε νοτα, ενώ ταυτοχρονα την ακουμε από τα ηχεια μας και το Jaws μας αναφερει την αξια, το ονομα της, και τη θεση της στο μετρο.

2. Με τα βελακια πανω και κατω, ανεβοκατεβαζουμε το τονικό ύψος μιας νοτας, στην οποια βρισκεται ο κερσορας μας.

3. Με τα πληκτρα delit και back space διαγραφουμε τους φθογγους που δεν θελουμε.

4. Πατωντας το πληκτρο escape μεχρι να ακουσουμε exit score, σημαινει ότι βγηκαμε από το score.

5. Για να ξαναμπουμε στο score, παταμε το tab μεχρι να επιλεξει το μερος του μετρου που βρησκομαστε, ή αν θελουμε να παμε στην αρχη του κομματιου μας, παταμε το tab μεχρι να βρουμε το πρωτο μας μετρο. Στη συνεχεια παταμε το γραμμα N και έπειτα το γράμμα V, για να επιλέξουμε φωνή. Με δεξί βελάκι, βρίσκουμε την τελευταία νότα της συγκεκριμένης φωνής όπου βρισκόμαστε και συνεχιζουμε το γραψιμο. Όπως εξηγούμε όμως και παρακάτω, δεν χρειάζεται να βγαίνουμε από το Score, όταν πρόκειται να αλλάξουμε φωνή, ή πεντάγραμμο.

6. Για να μεταβουμε σε καποιο τυχαιο μετρο, χωρις να βγουμε από το Score, παταμε το f5 και στο κουτακι γραφουμε τον αριθμο του μετρου και παταμε okay.

7. Για να αλλαξουμε τον ρυθμο του κομματιου, την ωρα που γραφουμε στο score, π.χ. από 3 τεταρτα να παμε στα 4 τεταρτα, παταμε το γραμμα T, (Time signatures) και μας ανοιγει η λιστα με τα διαθεσιμα μετρα, επιλεγουμε αυτό που θελουμε και παταμε okay. Για να αλλαξουμε κλιμακα την ωρα που γραφουμε ένα score, παταμε το γραμμα K, (Key signatures) μας εμφανιζει τη λιστα με τις κλιμακες, επιλεγουμε αυτήν που θελουμε και παταμε okay.

8. Για να αλλάξουμε τέμπο, χρησιμοποιούμε το συνδυασμό Control+Alt+T, ενώ για να ρυθμήσουμε το μετρονόμο μας, χρησιμοποιούμε το συνδυασμό Control+Alt+M.

9. Για να αλλαξουμε φωνη, ακολουθούμε την εξείς διαδικασία:

Όταν ξεκινάμε να γράφουμε την παρτιτούρα μας και βρισκόμαστε στην αρχή του πρώτου μέτρου,χρησιμοποιουμε τον συνδυασμο Alt+3 για τις φωνες Σοπράνο και Τενόρο, ή alt+4 για άλτο και μπάσο. Αυτό σημαινει πως όταν βρισκομαστε στο πανω πεντάγραμμο το Alt+3 είναι για τη Σοπράνο και το Alt+4 για την Άλτο. Ενώ όταν βρισκομαστε στο κάτω πεντάγραμμο οι παραπάνω συνδυασμοί είναι αντιστοιχα για τον Τενόρο και τον Μπάσο. Οι μαθητές της αντίστηξης, μπορούν να χρησιμοποιήσουν και τον συνδυασμό Alt+2, διότι χρησιμοποιούν 3 φωνές με διαφορετικό χρώμα.

10. Για την εναλλαγη πενταγράμμων χρησιμοποιουμε 2 τροπους:

Α. Όταν θέλουμε να βγούμε έξω από το Score, εχουμε κρατημενα το control και το Alt και με τα βελακια πανω και κατω μετακινουμαστε αντιστοιχα στα πενταγραμμα. Αυτό για να γινει, παταμε το escape μεχρι να μας πει exit score, στη συνεχεια, με το tab βρισκουμε το πρωτο μετρο του κομματιου μας, παταμε Control+Alt+πανω ή κατω βελακι, μετα το γραμμα N, έπειτα επιλέγουμε τη φωνή που θέλουμεκαι συνεχιζουμε το γραψιμο.

Β. Ο δευτερος τροπος που είναι και ο πιο ευκολος, απλως όταν ανοιγουμε ένα score επιλεγουμε με tab το προτο μετρο, μετα παταμε Control+f5 και μωλις ολοκληρωθει η φορτωση των ρυθμησεων στη μνημη του Jaws, ειμαστε σε θεση να αλλαζουμε ευκολα πεντάγραμμο, πατωντας 2 φορες το f5 και στη λιστα που μας εμφανιζει επιλεγουμε το πεντάγραμμο που θελουμε και πατάμε Enter. Αυτό γινεται χωρις να βγουμε από το score και χωρις να μετακινηθουμε από το μετρο που βρισκομαστε.

11. Για την αλλαγή φωνής, υπάρχουν 2 συγκεκριμένες διαδικασίες. Η πρώτη αφορά στο ξεκίνημα της παρτιτούρας, όταν δεν υπάρχει τοποθετημένος ούτε ένας μουσικός φθόγγος. Η δεύτερη αφορά, όταν σε κάθε φωνή υπάρχει έστω και μία νότα.

Α.  Για να αλλαξουμε φωνη στο ιδιο πεντάγραμμο, π.χ. από τη Σοπράνο να παμε στην Άλτο, παταμε το πληκτρο O, για να ξεμαρκαριστεί η σειρά στην οποία γράφαμε, μετα το γραμμα N και στη συνεχεια το Alt+4 και αμεσως μετα επιλεγουμε την αξια και γραφουμε τη νοτα που θελουμε χωρις να κανουμε τιποτε άλλο. Το ιδιο γινεται και στην αντιθετη περιπτωση, δηλαδη από την Άλτο στη Σοπράνο και επισης η ιδια διαδικασια γινεται και στο κατω πενταγραμμο.

Για να αλλάξουμε φωνή μεταβαίνοντας σε άλλο πεντάγραμμο, πατάμε το γράμμα O, για να ξεμαρκαριστεί η σειρά στην οποία γράφαμε, μετα πατάμε 2 φορές το F5, επιλέγουμε το πεντάγραμμο που θέλουμε και πατάμε Enter. Έπειτα πατάμε το γράμμα N και τέλος το συνδυασμο Alt+3 ή Alt+4, ανάλογα με τη φωνή που θέλουμε.

Η παραπάνω διαδικασία, γίνεται μόνο για την πρώτη συγχορδία, στο πρώτο μέτρο του κομματιού μας, διότι δεν μπορεί να λειτουργήσει η συντόμευση με το γράμμα V. Αυτό γίνεται, διότι όταν δεν υπάρχουν νότες σε κάποια φωνή, είτε στο πάνω, είτε στο κάτω πεντάγραμμο, το αντίστοιχο χρώμα της συγκεκριμένης φωνής δεν είναι ενεργό και επιδή το Sibelius speaking δεν βλέπει ενεργό το συγκεκριμένο χρώμα, δεν μπορεί να λειτουργήσει την αλλαγή φωνης με το γράμμα V.

Β. Μια πιο γρήγορη και ευκολότερη διαδικασία αλλαγής φωνών, είναι όπως είπαμε και πιο πάνω με το γράμμα V:

Ας υποθέσουμε ότι είμαστε στο πάνω πεντάγραμμο, στη φωνή της σοπράνο και θέλουμε να μεταβούμε στη φωνή της άλτο. Τότε πατάμε το γράμμα V, όπου μας ανοίγει μια λίστα με τις φωνές. Με τα βελάκια, βρίσκουμε τη φωνή 4, όπου αντιστοιχεί στην άλτο και πατάμε Enter.

Αν είμαστε στη φωνή της σοπράνο και θέλουμε να πάμε στο κάτω πεντάγραμμο και στη φωνή της τενόρου, τότε πατάμε 2 φορές το F5 και επιλέγουμε από τη λίστα το κάτω πεντάγραμμο και πατάμε Enter.

Στη συνέχεια, πατάμε μια φορά το αριστερό βελάκι, για να επιλέξουμε  το μέτρο όπου γράφαμε και ξαναπατάμε το γράμμα V, για να μας ανοίξει τη λίστα με τις φωνές. Επιλέγουμε με τα βελάκια τη φωνή 3, όπου αντιστοιχεί στην τενόρο και πατάμε Enter.

Σημείωση:

Κάθε φορά που επιλέγουμε φονή με το γράμμα V, Μώλις πατάμε Enter εκεί που θέλουμε, αμέσως ψάχνουμε με δεξί βελάκι να βρούμε την τελευταία νότα της συγκεκριμένης φωνής. Αν η τελευταία νότα δεν βρίσκεται στο τέλος του μέτρου, τότε μας εμφανίζεται αμέσως μετά ένα κενό όπου εκεί επιλέγουμε την αξία και γράφουμε κανονικά τη νότα που θέλουμε. Αν ωστόσο η τελευταία νότα βρίσκεται στο τέλος του μέτρου, τότε όσο προχωράμε με δεξί βελάκι θα μας επαναλαμβάνει την τελευταία νότα. Εκεί απλώς, πατάμε το πλήκτρο Space, επιλέγουμε την αξία που θέλουμε και γράφουμε τη νότα κανονικά.

12. Για να ακουσουμε τη νοτα που ειμαστε 2 και 3 φορες, χωρις να μετακινησουμε τα βελακια, παταμε Control+R. Για να ακουσουμε την συγχορδια που εχουμε γραψει, παταμε μια φορα το πληκτρο f2 και τοτε ακουμε την συγχορδια στην οποια βρισκεται ο κερσορας. Ενώ αν θελουμε να ακουσουμε συγχορδιες που εμπεριεχονται σε 2 μετρα παταμε 2 φορες το f2. Τοτε θα ακουσουμε την συγχορδια που βρισκεται ο κερσορας μας και τις επομενες συγχορδιες που ακολουθουν στα επομενα 2 μετρα.

13. Πληκτρα αναπαραγωγης:

Για να παιξουμε την παρτιτουρα που γραψαμε παταμε το γραμμα P, για να σταματησουμε την αναπαραγωγη και να συνεχισουμε από το ιδιο σημειο παταμε ξανα το P, ενώ για να σταματησουμε εντελως την αναπαραγωγη παταμε το γραμμα O.

15. Μαρκάρισμα, αντιγραφη, αποκοπη και επικολληση:

Ας υποθεσουμε ότι ειμαστε στη φωνη της Σοπράνο, στο πρωτο μετρο και θελουμε να μαρκαρουμε 5 μετρα. Εχουμε κρατημενο το Sift και με δεξι βελακι μαρκάρουμε μια-μια τις νοτες στις οποίες κινούμαστε, ενώ με Control+Sift και δεξι βελακι μαρκάρουμε ένα-ένα τα μετρα προς τα δεξια. Αν επιλέξουμε παραπάνω στοιχεια από αυτά που θελουμε, τοτε την ωρα που μαρκαρουμε πατάμε το Sift ή Control+sift και το αριστερο βελακι και ξεμαρκάρεται η νοτα ή το μετρο αντιστοιχα.

Παρόμοια διαδικασια γινεται και στο Microsoft Word, αλλα με αλλα πληκτρα. Εχοντας κρατημένο το Sift και με πανω ή κατω βελακι, μαρκάρουμε μια-μια σειρα, ενώ με Control+Sift και με βελακια πανω και κατω, μαρκάρουμε ένα-ένα τα πεντάγραμμα που διαθετει η παρτιτούρα μας.

Μωλιςεπιλέξουμε τα στοιχεία που θελουμε, παταμε το συνδυασμό Control+C και αφου παμε στο σημειο που θα κανουμε επικόλληση, πατάμε Control+V.

16. Αποθηκευση και εκτυπωση μιας παρτιτουρας:

Για να αποθηκευσουμε μια παρτιτουρα παταμε Control+S όπως και στο Wort, γραφουμε το ονομα που θελουμε και παταμε enter. Η παρτιτουρα αποθηκευεται στον φακελο Scores που βρισκεται στα εγραφα μου στον σκληρο μας δισκο.

Για να εκτυπωσουμε την παρτιτουρα μας παταμε control+P όπως και σε άλλες εφαρμογές, π.χ. Microsoft Word.

Πως διορθώνουμε λάθη:

Τωρα που γνωριζουμε τον τροπο επεξεργασιας μιας παρτιτουρας, τα πληκτρα πλοηγησης, καθως και τα πληκτρα γραφης, μπορουμε να μιλησουμε για τον τροπο που μπορουμε να εντωπισουμε και να διορθωσουμε τιχών λάθη μας.

Π.χ. Αν θελαμε να τοποθετησουμε αξια ολοκληρου και καταλαθος πατησαμε μια άλλη αξια, αμεσως παταμε το πληκτρο της σωστης αξιας χωρις άλλη διαδικασια.

Αν θελαμε να γραψουμε Ντο ολοκληρο, αλλα πατησαμε Ντο μισο, τοτε παμε με δεξι και αριστερο βελακι επανω στο Ντο που θελουμε, παταμε το back space για να σβησει η νοταή το Delit, στη συνεχεια παταμε τη σωστη αξια και μετα τη νοτα που θελουμε. Μπορουμε επισης, αφου βρισκομαστε επανω στη νοτα, να πατησουμε κατευθείαν την σωστη αξια. Η νοτα θα διορθωθει αυτοματα.

Αν αντι για Ντο γραψουμε Ρε, τοτε με δεξι και αριστερο βελακι βρησκουμε τη νοτα που θελουμε και με τα  βελακια πανω-κατω ανεβοκατεβαζουμε τη νοτα, μεχρι να τη φερουμε στο σωστο τονο. Στη συνεχεια παταμε το space για να μας παει στο επομενο βημα και να συνεχισουμε. Σημειωνουμε εδώ ότι το Jaws μας αναγγελει κάθε φορα που πλοηγουμαστε με τα βελακια, σε ποιο μετρο ειμαστε, αλλα και σε ποιο σημειο του μετρου βρισκομαστε.

Π.χ. Αν το μετρο μας είναι 4 τεταρτα και αποτελειται από ένα Ντο μισο, ένα Ρε τεταρτο και 2 ογδοα Μι και Φα και πλοηγηθουμε στο συγκεκριμενο μετρο, κάθε φορα που θα μετακινουμαστε με τα βελακια δεξια και αριστερα πανω σε κάθε νοτα, το Jaws θα μας λεει τη νοτα, την αξια της, σε ποια θεση βρισκεται στο πενταγραμμο, σε ποιο χρονο του μετρου και τη θεση της. Ταυτοχρονα θα την ακουμε ηχητικα από τα ηχεια μας.

Αν θέλουμε να γράψουμε μια νότα με δίαιση και καταλάθος πατήσουμε ύφεση, ή ανέρεση, τότε επιτόπου πατάμε τη σωστή αλοίωση, χωρίς άλλη διαδικασία και έπειτα γράφουμε τη νότα. Αν κινούμαστε με τα βελάκια δεξιά και αριστερά και πέσουμε σε αλοιωμένη νότα και θέλουμε να αλλάξουμε την αλοίωση της, τότε επιτόπου πατάμε την αλοίωση που θέλουμε να προσθέσουμε και μετα το πλήκτρο Space, για να πάμε στο επόμενο άδειο κουτάκι για να συνεχίσουμε την παρτιτούρα μας.

Ετσι λοιπον μπορουμε να καταλαβουμε αν η παρτιτουρα μας είναι σωστη ή περιεχει λαθη και ειμαστε σε θεση να τα εντωπισουμε και να τα διορθωσουμε.

Διαδικασία γραφής παρτιτούρας:

Για να ξεκινήσουμε να γράψουμε την παρτιτούρα μας ακολουθούμε την εξείς διαδικασία:

1. Ανοίγουμε ένα score και ενεργοποιούμε την αριθμομηχανή, πατώντας το πλήκτρο Nun lock. Στη συνέχεια, πατάμε το πλήκτρο Σιν, για να μας πεί το Jaws, Common notes template.

2. Επειτα, με το αριστερό βελάκι, ή πατώντας μια φορά το πλήκτρο Tab, βρίσκουμε το πρώτο μέτρο και συγκεκριμένα το πρώτο χρόνο του μέτρου. Αυτό θα το καταλάβουμε, μώλις το Jaws μας πεί, Bar rest, count1 of bar1. Σημειώνουμε εδώ, ότι εάν δεν ενεργοποιήσουμε την αριθμομηχανή και αν δεν επιλέξουμε ταμπλό, το Sibelius δεν θα μας επιτρέψει να πλοηγηθούμε με το Tab, ώστε να βρούμε το πρώτο μέτρο και μώλις κάνουμε μια τέτοια κίνηση, θα μας πεί ότι πρώτα χρειάζεται να ενεργοποιήσουμε την αριθμομηχανή και να επιλέξουμε ταμπλό.

3. Ενώ βρισκόμαστε στην αρχή του Score, στο πρώτο μέτρο, πατάμε το συνδυασμό Control+f5, για να αποθηκευτούν στη μνήμη του Jaws τα δεδομένα της παρτιτούρας. Τότε μας λέει σε ποιο πεντάγραμμο βρισκόμαστε και ότι για να αλλάξουμε πεντάγραμμο, θα πρέπει να πατήσουμε 2 φορές γρήγορα το πλήκτρο F5, ώστε να επιλέξουμε πεντάγραμμο. Σημειώνουμε εδώ ότι εάν δεν μαρκάρουμε πρώτα το μέτρο που θέλουμε, δεν μας επιτρέπεται να πατήσουμε το συνδυασμό F5 και όταν το κάνουμε σε λάθος στιγμή, θα μας πεί ότι θα πρέπει να πατήσουμε πρώτα το Tab, ή το Sift+tab, ώστε να μαρκάρουμε μέτρο. Σημειώνουμε επίσης, ότι εάν δεν αποθηκεύσουμε στη μνήμη του Jaws τα δεδομένα της παρτιτούρας, δεν θα μας επιτρέπεται να αλλάξουμε πεντάγραμμο, ή να μετακινηθούμε σε άλλο μέτρο, χρησιμοποιώντας το F5 και όταν θα επιχειρήσουμε να πατήσουμε το F5, θα μας πεί ότι πρέπει πρώτα να πατήσουμε το συνδυασμό Control+f5.

4. Πατάμε το πλήκτρο με το γράμμα Ν, και στη συνέχεια το συνδυασμό Alt+3, ή το συνδυασμό Alt+4, ανάλογα με ποια φωνή θέλουμε να ξεκινήσουμε, δηλαδή την άλτο, ή τη σοπράνο αντίστοιχα στο πάνω πεντάγραμμο και Τενόρο, ή μπάσο αντίστοιχα, για το κάτω πεντάγραμμο.

Σημειώνουμε εδώ ότι για τους παραπάνω συνδυασμούς, θα χρησιμοποιήσουμε τους αριθμούς που βρίσκονται πάνω από τα γράμματα, δηλαδή κάτω από τη σειρά των πλήκτρων F1, F2, F3, κ.λ.π.

Συνήθως ξεκινάμε από το πάνω πεντάγραμμο, γράφοντας τη φωνή της Σοπράνο, ή άλτο.

5. Επιλέγουμε την αξία που θέλουμε, χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα της αριθμομηχανής, όπως περιγράψαμε παραπάνω.

6. Γράφουμε τη νότα που θέλουμε, ενώ ο κέρσορας μας προχωράει αυτόματα στο επόμενο κουτάκι. Στην περίπτωση που θέλουμε να αλλάξουμε αξία, απλώς επιλέγουμε ξανά από την αριθμομηχανή την αξία που θέλουμε.

Γραφή συγχορδιών, αρχή παρτιτούρας:

Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα θέμα αρμονίας, με δωσμένη τη φωνή του μπάσου. Αφού ανοίξουμε την παρτιτούρα και κάνουμε όλα αυτά που περιγράψαμε παραπάνω, τότε κάνουμε τα εξείς:

1. Μώλις γράψουμε την πρώτη νότα, για παράδειγμα στη φωνή της Σοπράνο, με το βελάκι αριστερά πηγαίνουμε επάνω της.

2. Πατάμε το γράμμα Ο, στη συνέχεια το γράμμα ν, και αμέσως μετά, το συνδυασμό Alt+4, για να πάμε στη φωνή της Αλτο.

3. Επιλέγουμε την αξία που θέλουμε και γράφουμε τη νότα μας.

4. Πατάμε πάλι μια φορά το Γράμμα Ο, μετά πάλι πάμε με βελάκι αριστερά και στη συνέχεια, πατάμε 2 φορές το πλήκτρο F5 και στη λίστα που μας εμφανίζεται επιλέγουμε pianoB, το οποίο αντιστοιχεί στο κάτω πεντάγραμμο. Εκεί πατάμε Enter.

5. Πατάμε το γράμμα Ν, και έπειτα το συνδυασμό Alt+3, για να μεταβούμε στη φωνή του Τενόρου.

6. Επιλέγουμε την αξία που θέλουμε και έπειτα γράφουμε τη νότα μας.

Η πρώτη τετράφωνη συγχορδία μας έχει είδη ολοκληρωθεί, διότι όπως είπαμε και πρίν η φωνή του μπάσου είναι δωσμένη και απλώς εμείς συμπληρώνουμε τις άλλες 3 φωνές. Τώρα πλέον, η διαδικασία γραφής συγχορδιών, γίνεται πιο εύκολη, διότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως συντόμευση και το πλήκτρο V, μιάς και είναι ενεργοποιημένα  όλα τα χρώματα των τέσσάρων φωνών, αφού η κάθε μία έχει και από μια νότα, άρα φαίνεται στην οθώνη ενεργοποιημένο το σημείο της κάθε φωνής.

Γραφή υπόλοιπων συγχορδιών, συνέχεια της παρτιτούρας:

Αφού βρισκόμαστε στη φωνή του τενόρου, άρα θα συνεχίσουμε στην ίδια φωνή, απλώς θα κινηθούμε τώρα προς τα πάνω.

1. Επιλέγουμε την αξία που θέλουμε και γράφουμε τη νότα μας, για τη φωνή του τενόρου.
2. Πατάμε 2 φορές το πλήκτρο F5 και στη λίστα που μας εμφανίζεται, επιλέγουμε Piano A, το οποίο αντιστοιχεί στο πάνω πεντάγραμμο.
3. Τώρα πλέον, πατάμε το πλήκτρο με το γράμμα V και στη λίστα που εμφανίζεται, βρίσκουμε με τα βελάκια τον αριθμό 4, το οποίο αντιστοιχεί στη φωνή της Αλτο και πατάμε Enter. Αυτόματα μετακινηθήκαμε στη φωνή της άλτο και στο σημείο που πρέπει να γράψουμε.
4. Επιλέγουμε την αξία μας και γράφουμε τη νότα που θέλουμε.
5. Ξαναπατάμε το γράμμα V, για να επιλέξουμε τον αριθμό 3, ο οποίος αντιστοιχεί στη φωνή της Σοπράνο και πατάμε Enter.
6. Επιλέγουμε την αξία που θέλουμε και γράφουμε τη νότα μας.

Συγχορδίες με αλοιώσεις:

Για να γράψουμε συγχορδίες με αλοιώσεις, απλώς κάνουμε την παραπάνω διαδικασία, απλώς όταν επιλέγουμε την αξία που θέλουμε, επιλέγουμε έπειτα και την αλοίωση που πρέπει να προσθέσουμε. Π.Χ. με το πλήκτρο 8 της αριθμομηχανής, επιλέγουμε δίαιση, με το 9 την ύφεση και με το 7 την ανέρεση. Στη συνέχεια γράφουμε τη νότα που θέλουμε. Το ίδιο κάνουμε και όταν θέλουμε να προσθέσουμε και άλλα σύμβολα, όπως παρεστιγμένο, ή σύζευξη διαρκείας.

Ανάγνωση παρτιτούρας:

Για την ανάγνωση παρτιτούρας, ακολουθούμε την εξής διαδικασία.

1. Ανοίγουμε το score που θέλουμε, ενεργοποιούμε την αριθμομηχανή πατώντας το nun lock, και έπειτα το πλήκτρο Σίν, για να επιλέξουμε Common notes template.
2. Πατάμε μια φορά το πλήκτρο Tab, για να επιλέξουμε μέτρο και στη συνέχεια το συνδυασμό Control+F5, ώστε να φορτωθούν στη μνήμη του Jaws τα δεδομένα της παρτιτούρας μας και να μας δωθεί η δυνατότητα των πρόσθετων συντομεύσεων του Sibelius speaking.
3. Συνήθως, όταν ανοίγουμε ένα score, μας πηγαίνει πάντα στο πάνω πεντάγραμμο. Εάν το δωσμένο θέμα είναι γραμμένο στη φωνή της Σοπράνο, τότε πατάμε το πλήκτρο Ο, στη συνέχεια το πλήκτρο Ν και τέλος το συνδυασμό Alt+3, για να επιλέξουμε τη φωνή της Σοπράνο.
4. Στην περίπτωση που το θέμα είναι δωσμένο στη φωνή του Μπασου, άρα στο κάτω πεντάγραμμο, τότε πατάμε 2 φορές το πλήκτρο F5 και στη λίστα που εμφανίζεται, επιλέγουμε το κάτω πεντάγραμμο και πατάμε Enter.
5. Συνήθως μας μεταφέρει στη φωνή του μπάσου, διότι αυτή είναι η μόνη ενεργή. Στην περίπτωση όμως που μας μεταφέρει αλλού, τότε κάνουμε την ίδια διαδικασία όπως και στο πάνω πεντάγραμμο, δηλαδή με το πλήκτρο Ο κ.λ.π.
6. Αφού λοιπόν όλα είναι εντάξει, ξεκινάμε την ανάγνωση της παρτιτούρας μας, πατώντας το πλήκτρο Tab, με το οποίο μετακινούμαστε από νότα σε νότα. Μπορούμε επίσης να διαβάσουμε την παρτιτούρα μας, πατώντας τα βελάκια δεξιά και αριστερά. Ωστόσο υπάρχει πρόβλημα, όταν η παρτιτούρα μας διαθέτει αριθμούς και γράμματα κάτω από ορισμένους φθόγγους, πράγμα που συμβαίνει σε θέματα του τρίτου έτους, δηλαδή στις αλοιωμένες συγχορδίες. Αρα λοιπόν, πατώντας το πλήκτρο Tab, μας διαβάζει την κάθε νότα, την αξία της και ταυτόχρονα ακούμε το τονικό ύψος από τα ηχεία μας.
7. Στην περίπτωση που εμφανιστεί ένα κενό κουτάκι και το Jaws μας πεί, Technic at count, ή αλλιώς, Liric at count, τότε πατάμε το πλήκτρο F1, για να μας διαβάσει το περιεχόμενο του κειμένου, που υπάρχει στο κουτάκι. Εάν θέλουμε να το επεξεργαστούμε, πατάμε το πλήκτρο Enter και με τα βελάκια, διαβάζουμε το περιεχόμενο.

Με τον ίδιο τρόπο συνεχίζουμε να διαβάζουμε και την υπόλοιπη παρτιτούρα.

Λύση παρτιτούρας:

Με τη μέθοδο ανάγνωσης παρτιτούρας που περιγράψαμε παραπάνω, μπορούμε να μεταφέρουμε τα δεδομένα μας στη γραφή Braille, χρησιμοποιώντας την ειδική γραφομηχανή.

Στη συνέχεια, λύνουμε την παρτιτούρα μας με το γνωστό κλασικό τρόπο, δηλαδή καταγράφοντας τη στη γραφομηχανήμας.

Επειτα τη μεταφέρουμε στο Sibelius, με τον τρόπο που περιγράψαμε παραπάνω, στην παράγραφο Γραφή παρτιτούρας.

Αυτό πρέπει να γίνει διότι το ίδιο το Sibelius, δε μας δίνει τη δυνατότητα να πλοηγηθούμε κάθετα. Δηλαδή, δεν έχουμε τη δυνατότητα ενώ βρισκόμαστε στη φωνή της Σοπράνο, ή του μπάσου, να πλοηγηθούμε στην αμέσως κάτω νότα της Αλτο, ή στην αμέσως επάνω νότα, του τενόρου. Ετσι δε μπορούμε να θυμόμαστε κάθε φορά τη γράψαμε στις 4 φωνές της προηγούμενης συγχορδίας, ώστε να γράψουμε την επόμενη με βάση την προηγούμενη συγχορδία, όπως απαιτούν τα μαθήματα της Αρμονίας και της Αντίστηξης. Επιπλέον το Sibelius, δε μας δινει τη δυνατότητα να ακούσουμε ξεχωριστά την κάθε νότα και κυρίως, δε μπορούμε να ακούμε τις νότες του δωσμένου θέματος, ώστε να μπορούμε ανάλογα να δουλέψουμε.

Αρα λοιπόνσυμπεραίνουμε και τονίζουμε για άλλη μια φορά, ότι η γραφή Braille δε μπορεί να παραμεληθεί και να αφεθεί εντελώς, επειδή έχουμε στα χέρια μας το Sibelius speaking.

Λοιπές συντομεύσεις:

Στο κεφάλαιο αυτό εξηγούμε ορισμένες συντομεύσεις του Sibelius speaking, αρκετά συμαντικές για την άνετη και αποτελεσματική γραφή της παρτιτούρας μας.

1. Control+Alt+M, μας ανοίγει τη φόρμα εισαγωγής κειμένου στο μετρονόμο, στην οποία μπορούμε να εισάγουμε το τέμπο, δηλαδή το πόσο αργό ή γρήγορο θα είναι το κομμάτι μας.

Στην περίπτωση που θέλουμε να επιλέξουμε ένα στοιχείο από μια λίστα, μώλις πατήσουμε τον παραπάνω συνδυασμό, πατάμε Control και 2 φορές το γράμμα J, ώστε να αλλάξει πλοήγηση το Jaws. Επειτα, πατάμε το συνδυασμό Control+M, όπου και εμφανίζεται η λίστα, από την οποία επιλέγουμε το στοιχείο που θέλουμε, π.χ. Moderato, allegro, alegreto κ.λ.π. Αφού επιλέξουμε αυτό που θέλουμε, πατάμε Enter. Στη συνέχεια, πατάμε Escape και μετά το πλήκτρο Tab, για να επιστρέψουμε στην παρτιτούρα μας.

2. Πατώντας το συνδυασμό Control+Alt+T, έχουμε τη δυνατότητα να εισάγουμε τέμπο, αλλά επιπλέον μας δίνεται η δυνατότητα να εισάγουμε και το πόσο σιγανά ή γρήγορα θα παιχτεί ένα κομμάτι, π.χ. εάν θέλουμε να παιχτεί σε τέμπο 60, 80, 120, κ.λ.π.
3. Με το συνδυασμό Control+Alt+G, κάνουμε ακριβώς το ίδιο με τη συντόμευση του F5, δηλαδή γράφουμε τον αριθμό του μέτρου που θέλουμε και μετακινούμαστε σε αυτό.
4. Πατώντας το πλήκτρο F7, ενεργοποιούμε και απενεργοποιούμε το μετρονόμο, κατά τη διάρκεια αναπαραγωγής της παρτιτούρας μας, δηλαδή την ώρα που παίζει το κομμάτι μας, μπορούμε να επιλέξουμε, εάν θέλουμε να ακούγεται ή να μην ακούγεται ο μετρονόμος μας.
5. Πατώντας το συνδυασμό Control+Sift και αριστερό βελάκι, μας πηγαίνει στην αρχή του μέτρου στο οποίο βρισκόμαστε.
6. Πατώντας το συνδυασμό Control+Sift και αριστερό μας πάει στο τέλος του μέτρου στο οποίο βρισκόμαστε.
7. Με Control και δεξί ή αριστερό βελάκι, μας διαβάζει την πρώτη νότα, στην αρχή κάθε μέτρου.
8. Με το συνδυασμό Control+Z, κάνουμε Adu. Δηλαδή εάν γράψουμε κάτι λάθος, πατώντας το συνδυασμό αυτό σβήνουμε αυτό που κάναμε, ή επιπλέον μπορούμε να σβήσουμε πολλές κινήσεις μαζί. Ας υποθέσουμε ότι επιλέξαμε 4 τέταρτα, μετά τοποθετήσαμε μια αλοίωση και τέλος βάλαμε τη νότα Ντο και όλο αυτό είναι λάθος. Πατώντας Control+Z, σβήνουμε όλο το παραπάνω.
9. Πατώντας το συνδυασμό Control+Sift+Z, μας ανοίγει το ιστορικό του Adu, δηλαδή μια λίστα από την οποία μπορούμε να επιλέξουμε πόσες κινήσεις θα πάμε πίσω.
10. 2 συντομεύσεις που θα πρέπει να αναφέρουμε και αφορούν τον τύπο ακρόασης της παρτιτούρας που θέλουμε να επιλέξουμε, είναι Control+Sift+F και η δεύτερη είναι πατώντας το πλήκτρο F4. Οι 2 αυτές συντομεύσεις κάνουν την ίδια δουλειά, ωστόσο αφορούν τους χρήστες που έχουν εγκατεστημένα στο PC τους Midi κάρτα ήχου και Midi keybort.
11. Για να μετονομάσουμε το πεντάγραμμο στο οποίο βρισκόμαστε, πατάμε το συνδυασμό Control+Sift+F5. Αυτό συμβαίνει μόνο όταν έχουμε 2, 3, ή και περισσότερα συστήματα στην παρτιτούρα μας. Στην περίπτωση ενός θέματος αρμονίας ή αντίστηξης, έχουμε μόνο 2 πεντάγραμμα, του Σολ και του Φα, δηλαδή ένα σύστημα μόνο. Εά θέλουμε να μετονομάσουμε το ένα και μοναδικό σύστημα που έχουμε, πατάμε το συνδυασμό Control+Sift+F5 2 φορές και στο κουτάκι που εμφανίζεται, γράφουμε το όνομα που θέλουμε και πατάμε Enter.

12. Με το συνδυασμό Sift+F9, μαρκάρουμε τα μέτρα που θέλουμε. Μώλις πατήσουμε το συνδυασμό αυτό, μας ανοίγει μια φόρμα, στην οποία γράφουμε τον αριθμό των μέτρων που θέλουμε να μαρκάρουμε, από το συμείο που βρίσκεται ο κέρσορας μας και μετά. Εάν γράψουμε τον αριθμό 4, θα μας μαρκάρει 4 μέτρα, από το σημείο που βρίσκεται ο κέρσορας μας και μετά. Γράφουμε λοιπόν τον αριθμό που θέλουμε και πατάμε Enter. α δεξιά και αριστερά. Εάν θέλουμε να μαρκάρουμε όλα τα μέτρα της παρτιτούρας, απλώς όταν μας ανοίγει η φόρμα, γράφουμε τη λέξη All και πατάμε Enter.

13 Εισαγωγή Expressions, δηλαδήΦόρτε,  Μέντζο φόρτε, Πιάνο, πιανίσιμο, κ.λ.π. Για να εισάγουμε expressions, πατάμε το συνδυασμό Control+E και στη φόρμα που εμφανίζεται, γράφουμε το σύμβολο που θέλουμε, δηλαδή MF για μέντζο φόρτε, P για πιάνο, MP για μέντζο πιάνο, κ.λ.π. Στην περίπτωση που δε θυμόμαστε τα σύμβολα, ή επειδή θέλουμε να είμαστε σίγουροι για αυτό που εισάγουμε, τότε έχουμε τους 2 παρακάτω τρόπους:

Πατάμε το συνδυασμό Control+J 2 φορές και μετά το συνδυασμό Control+M, ώστε να μας ανοίξει η λίστα με τα σύμβολα.

Επίσης, την ώρα που πατάμε Control+E και μας ανοίγει η φόρμα για να γράψουμε, πατάμε το συνδυασμό Sift

+F10, όπου επίσης ανοίγει η ίδια λίστα. Επιλέγουμε το σύμβολο που θέλουμε και πατάμε Enter.

Επειτα πατάμε Escape και το πλήκτρο Tab, ώστε να επιστρέψουμε στην παρτιτούρα μας.

14. Εισαγωγή Technick text, δηλαδή Solo, tuti, sorndino, κ.λ.π., πατάμε το συνδυασμό Control+T, όπου και μας ανοίγει η σχετική φόρμα για να γράψουμε. Εάν δε θυμόμαστε το σύμβολο, πατάμε το συνδυασμό Control και 2 φορές το πλήκτρο J και στη συνέχεια το συνδυασμό Control+M, για να μας ανοίξει η λίστα και να επιλέξουμε αυτό που θέλουμε. Αφού κάνουμε την επιλογή μας, πατάμε Enter. Πατάμε Escape και το πλήκτρο Tab, για να επιστρέψουμε στην παρτιτούρα μας.

15. Με το συνδυασμό Sift+P, ανοίγουμε τη λίστα με τη διαμόρφωση της αναπαραγωγής της παρτιτούρας μας. Εκεί για παράδειγμα, έχουμε να επιλέξουμε Poco, expresivo, κ.λ.π. Αφού επιλέξουμε αυτό που θέλουμε, πατάμε Enter.

16. Για την εισαγωγή συμβόλων όπως Dacapo, κορώνα, κ.λ.π., πατάμε το συνδυασμό Alt+C, όπου και ανοίγουμε το Create menu. Με τα βελάκια, βρίσκουμε Text και ανοίγουμε το υπομενού με δεξί βελάκι.

Με 2 βελάκια προς τα πάνω, βρίσκουμε Repit και πατάμε Enter.

17. Για να εισάγουμε Bar lines, δηλαδή γραμμές κάθετες ανάμεσα στα μέτρα, ανοίγουμε το μενού Create, με την ίδια διαδικασία όπως και παραπάνω.

Βρίσκουμε την επιλογή Bar line και με δεξί βελάκι ανοίγουμε το υπομενού.

Με τα βελάκια, βρίσκουμε Start bar line και End bar line και ανάλογα με αυτό που θέλουμε, πατάμε Enter στην αντίστοιχη επιλογή.

18. Για να εισάγουμε γράμματα στην αρχή κάθε μέτρου, πατάμε το πλήκτρο F10 και στη λίστα που εμφανίζεται, επιλέγουμε αυτό που θέλουμε και πατάμε Enter. Η συγκεκριμένη διαδικασία, αφορά κυρίως τους μαθητές της Αντίστηξης.

19. Για να εισάγουμε βαθμίδες κάτω από μια νότα, ή διάφορους αριθμούς και σύμβολα τα οποία χρησιμεύουν για παρτιτούρες, οι οποίες περιέχουν δευτερεύουσες βαθμίδες, πατάμε το συνδυασμό Control+L, όπου και μας ανοίγει η σχετική φόρμα του Lyrics text και εκεί γράφουμε αυτό που θέλουμε. Εάν πατήσουμε το Space, μας μετακινεί αυτόματα στην επόμενη νότα, κ.ο.κ.

Την ίδια διαδικασία χρησιμοποιούμε, εάν θέλουμε να εισάγουμε συλλαβές σε κάθε νότα. Εάν μάλιστα θέλουμε να εισάγουμε μια συλλαβή σε 3 νότες, π.χ. τη συλλαβή Λα, πατάμε Control+L, γράφουμε τη συλλαβή Λα, πατάμε Space και μετά 2 παύλες. Η συλλαβή μας προστέθηκε σε 3 νότες.

Στην περίπτωση που δε θυμόμαστε τα σύμβολα που θέλουμε να βάλουμε, την ώρα που πατάμε Control+L, πατάμε Control+ 2 φορές το πλήκτρο J και τέλος το συνδυασμό Control+M. Στη λίστα που εμφανίζεται, επιλέγουμε αυτό που θέλουμε και πατάμε Enter.

Αφού τελειώσουμε την εισαγωγή όλων των πληροφοριών, πατάμε Escape και έπειτα το πλήκτρο Tab, ώστε να επιστρέψουμε στην παρτιτούρα.

20. Για την τοποθέτηση βαθμίδω, δηλαδή αριθμούς κάτω από νότες οι οποίοι να δηλώνουν τη θέση τους στην κλίμακα, πατάμε το συνδυασμό Control+K. Στη σχετική φόρμα που εμφανίζεται, γράφουμε τα σύμβολα που θέλουμε, ενώ εάν θέλουμε να επιλέξουμε μέσα από λίστα, πατάμε το συνδυασμό Control+ 2 φορές το πλήκτρο J και μετά το συνδυασμό Control+M, ώστε να μας εμφανιστεί η λίστα με τα σύμβολα. Επιλέγουμε αυτό που θέλουμε και πατάμε Enter. Μετά από κάθε σύμβολο, εάν αφήσουμε διάστημα, μας πηγαίνει στην επόμενη νότα. Αφού ολοκληρώσουμε το κείμενο μας, πατάμε Escape και μετά το πλήκτρο Tab, για να ξαναεπιστρέψουμε στην παρτιτούρα μας.

Ανάγνωση μυνημάτων του Sibelius με το Jaws:

Για να διαβάσουμε ένα οποιοδήποτε μήνυμα στο Sibelius με τον αναγνώστη οθώνης Jaws, ακολουθούμε την εξής διαδικασία:

1. Πατάμε το συνδυασμό Control+ 2 φορές το πλήκτρο J.
2. Πηγαίνουμε στην αρχή του μυνήματος, χρησιμοποιώντας το Page up.
3. Για να διαβάσουμε τη λέξη στην οποία βρίσκεται ο κέρσορας μας, πατάμε το πλήκτρο F1.
4. Για να διαβάσουμε όλη τη γραμμή, πατάμε 2 φορές το πλήκτρο F1.
5. Για να διαβάσουμε από το σημείο που βρίσκεται ο κέρσορας μας, μέχρι και το τέλος του μυνήματος, πατάμε 3 φορές το πλήκτρο F1.
6. Επίσης, μπορούμε να διαβάσουμε τα μυνήματα του Jaws, χρησιμοποιώντας τα βελάκια πάνω και κάτω.
7. Για να κλείσουμε το μήνυμα, πατάμε Escape, ενώ για να φέρουμε το Jaws σε κανονική πλοήγηση, πατάμε το συνδυασμό Sift+J.